Son dönemde müzik dünyasında telif hakkı anlaşmazlıkları, platformlar ve hak yönetim kuruluşları arasında büyük bir gerilim kaynağı olmaya devam ediyor. Adele, Bob Dylan, Green Day, R.E.M., Burna Boy, Rush ve daha birçok sanatçının şarkıları, YouTube ve performans hakları kuruluşu SESAC arasında yaşanan bir yasal anlaşmazlık nedeniyle şu anda Amerika Birleşik Devletleri’nde platformda dinlenemiyor.
Cumartesi günü, bu sanatçılara ait şarkıları dinlemeye çalışan kullanıcılar, şu mesajla karşılaştı: “Bu video, SESAC’a ait içerik içeriyor. Ülkenizde kullanılamıyor.” YouTube telif hakkı anlaşmazlığı nedeniyle ABD’deki birçok kullanıcı, sevdikleri şarkılara ulaşamaz hale geldi.
youTube’dan açıklama geldi
YouTube yetkilileri, yaptıkları bir açıklamada şu ifadelere yer verdiler: “Mevcut anlaşmamızı yenilemek için SESAC ile iyi niyetle müzakereler yürüttük. Ancak tüm çabalarımıza rağmen, anlaşma süresi dolmadan önce ortak bir noktada buluşamadık. Telif haklarını oldukça ciddiye alıyoruz ve bu nedenle, SESAC tarafından temsil edilen içeriklerin artık ABD’de YouTube’da bulunamadığını belirtmek zorundayız.”
YouTube, telif hakları konusunda hassas olduklarını ve SESAC ile aktif müzakerelerin sürdüğünü belirterek, kısa sürede bir anlaşmaya varmayı umduklarını ekledi. Ancak şu ana kadar SESAC yetkililerinden bu konuda herhangi bir açıklama yapılmadı.
Pazarlık süreci ve stratejik hamleler
Konuya yakın kaynaklar, SESAC ile YouTube arasındaki mevcut anlaşmanın aslında gelecek hafta sona ereceğini ve YouTube’un bu hamlesinin pazarlık sürecinde avantaj elde etmek için bir strateji olabileceğini öne sürdü. SESAC, Amerika’daki diğer büyük hak yönetim kuruluşları olan ASCAP ve BMI kadar geniş bir üyeliğe sahip olmasa da, temsil ettiği sanatçılar arasında oldukça önemli isimler bulunuyor.
Hak Yönetim kuruluşları ve telif hakları
Bu tür hak yönetim kuruluşları müzik eserlerine ait telif ücretlerini toplamakta ve söz yazarları ile müzik yayıncıları adına hakların korunmasını sağlamaktadır. ASCAP, BMI ve SESAC gibi kuruluşlar, müzik yayınından radyo yayınına, hatta restoranlarda çalınan şarkılara kadar geniş bir yelpazede müzik performanslarını kapsayabiliyor. Ancak bu tür yasaklar, özellikle büyük platformlar için oldukça karmaşık ve uygulanması zor bir süreçtir. Şu anda YouTube’da bazı SESAC içeriklerinin engellenmiş olması da bu karmaşıklığın bir göstergesi.
youTube ve Warner music group deneyimi
Bu tür engellemeler, özellikle platformlar ile plak şirketleri veya hak yönetim kuruluşları arasındaki lisans anlaşmazlıkları yaşandığında sıkça görülmektedir. Daha önce benzer bir durum 2008-2009 yılları arasında YouTube ile Warner Music Group arasında yaşanmıştı. O dönemde Warner’ın videoları platformdan yaklaşık dokuz ay boyunca kaldırılmıştı.
Bugün, YouTube müzik endüstrisiyle olan ilişkilerini geliştirerek daha güçlü lisans anlaşmaları yapmış olsa da, görünen o ki bu tür anlaşmazlıklar hala büyük bir sorun olmaya devam ediyor.
Hayranlar tepkili
Beyoncé, Nicki Minaj gibi sanatçıların da SESAC’a bağlı söz yazarları nedeniyle şarkılarının etkilenmiş olabileceği düşünülüyor. YouTube telif hakkı anlaşmazlığı, müzikseverlerin de hızlıca dikkatini çekti. Cumartesi günü, X platformundaki (eski adıyla Twitter) TeamYouTube hesabından açıklama yapan YouTube, müzik lisans anlaşmalarının süresi dolduğunu belirterek, SESAC ile bağlantılı içeriklerin artık ABD’de bulunamayacağını duyurdu.
Bu yasakların ne kadar süreceği bilinmese de, genellikle bu tür anlaşmazlıklar birkaç hafta içinde çözüme kavuşmaktadır. Ancak, müzik dünyasındaki benzer süreçlerin bazen daha uzun sürebileceği de unutulmamalıdır.
