Bu yıl Nobel Fizik Ödülü‘nü yapay sinir ağlarının geliştirilmesine önemli katkılar sağlayan iki bilim insanı kazandı: John J. Hopfield ve Geoffrey E. Hinton. Yapay zekanın babası olarak anılan Hinton, ödülünü aldığını öğrendikten hemen sonra New York Times ile kısa bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Hinton, yapay zekanın gelişimine olan katkıları ile tanınan bir bilim insanı. Google’daki görevinden ayrılmasının ardından yapay zekanın geleceği ve insanlık üzerindeki etkileri konusunda uyarılarda bulunmuştu. Ödül sonrası verdiği röportajda, bu ödülü kazanmanın kendisi için ne anlama geldiğini anlatırken, “Şok oldum, şaşırdım ve hayretler içinde kaldım. Bunu hiç beklemiyordum,” dedi.
Yapay Sinir Ağlarının Temelleri ve Fizik İlişkisi
Yapay sinir ağları, modern yapay zekanın temel taşlarından biridir. Bu teknoloji, Hopfield ağı olarak bilinen ve 1980’lerin başında geliştirilen bir keşfe dayanıyor. Hinton’ın katkısı ise Boltzmann makinesi adı verilen teknikle devam etti. Hinton, röportajında bu teknolojilerin fizikle olan bağlarını şu şekilde özetledi:
“Hopfield ağları, bir enerji fonksiyonu kullanıyor ve bu fikirler, istatistiksel fizik ile bağlantılı. Ancak günümüzde kullanılan yapay zeka modelleri için daha fazla önem taşıyan teknik, geriye yayılma adı verilen farklı bir yöntemdir. Bunun fizikle daha az ilgisi var.”
Boltzmann Makinesi ve Yapay Zeka Arasındaki Bağlantı
Hinton, Boltzmann makinesi ve günümüzde yaygın olarak kullanılan geriye yayılım yöntemi arasındaki farklara değinirken, “Bu iki teknik sinir ağlarını nasıl çalıştıracağımız konusunda iki farklı yaklaşımdı,” diye belirtti. Hinton, Boltzmann makinesinin yapay zeka eğitiminde büyük bir adım olduğunu ancak artık kullanılmadığını da ekledi.
Hinton, bu fikirlerin yapay zekanın gelişimine katkıda bulunduğunu ifade etti ve “Boltzmann makineleri bir enzim gibiydi. Derin sinir ağları nasıl eğitilir sorusuna yanıt ararken, bu engeli aşmamıza yardımcı oldular,” dedi.
Nobel Ödülü’nü Kazanmak: Hinton’ın Duyguları
Hinton, Nobel Ödülü’nü kazanmanın, yapay zeka konusunda yaptığı uyarıların daha ciddiye alınmasına yol açacağını umut ediyor. Nobel ile ilgili görüşlerini paylaşırken, “Nobel ödülüne sahip olmak, insanların beni daha fazla ciddiye alacağı anlamına gelebilir,” dedi. Hinton, yapay zeka teknolojisinin insanlık için ciddi tehlikelere yol açabileceği konusunda uyarıda bulunmuş ve bu konuda artan endişelerini dile getirmişti.
Bilgisayar Bilimleri İçin Nobel Ödülü Gerekli mi?
Röportajın devamında Hinton, yapay zekanın temelini oluşturan sinir ağlarının fizik ile olan bağlantılarına değinerek, aslında bu tür keşiflerin bilgisayar bilimleri için daha uygun olduğunu belirtti. Nobel Ödülü’nün fizik alanında verilmesinin biraz ironik olduğunu ima ederek, “Bilgisayar bilimleri için bir Nobel Ödülü olsaydı, çalışmalarımız bunun için daha uygun olurdu. Ama öyle bir ödül yok,” dedi.
Hinton’ın Yapay Zeka Geleceğine Bakışı
Hinton, yapay zekanın geleceği hakkında hala endişeli. Özellikle, bu teknolojilerin insanlık üzerinde ciddi etkiler yaratabileceğini savunan Hinton, Nobel Ödülü’nün bu konuda yaptığı uyarıların daha geniş bir kitle tarafından dikkate alınmasını sağlayacağını umut ediyor. Hinton, “Gelecekteki tehlikeler konusunda uyarıda bulunduğumda, insanlar beni daha ciddiye alıyorlar,” diye ekledi.
Hinton’ın Nobel Fizik Ödülü’nü kazanması, sadece bilim dünyasında değil, yapay zeka ile ilgilenen herkes için büyük bir sürpriz oldu. Hinton’ın katkıları, yapay zekanın temel taşlarını oluştururken, ödül sonrası yaptığı açıklamalar, bu alanda daha fazla gelişme ve dikkatli olunması gerektiğini hatırlatıyor.
