Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı verilerini içeren ilk Aktif Yaşlanma Endeksi (AYE) bültenini yayımladı. Rapora göre, Türkiye’de 65 yaş ve üzeri nüfus, son beş yılda yüzde 20,7 artarak 9 milyon 112 bin 298 kişiye ulaştı.

Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı yüzde 10,6 olarak hesaplandı. Projeksiyonlar, bu oranın 2030’da yüzde 13,5, 2060’ta yüzde 27, 2100’de ise yüzde 33,6‘ya çıkacağını öngörüyor. Türkiye, hızlı yaşlanan ülkeler kategorisinde yer alıyor.

Aktif Yaşlanma Endeksi Yükseldi Ancak Avrupa’nın Gerisinde

Türkiye’nin Aktif Yaşlanma Endeksi, 2024 yılında 29,7 olarak hesaplandı. Endeks; yaşlı bireylerin istihdamı, topluma katılımı, bağımsız ve sağlıklı yaşam koşulları ile yaşlanmaya uygun çevresel faktörleri değerlendiriyor.

Avrupa Birliği ortalaması 36,8 iken, Türkiye bu alanda hala geride bulunuyor. Ancak, 2023’e göre endekste olumlu bir artış kaydedildi.

Doğu Karadeniz En Yüksek Değeri Aldı

Bölgesel verilere göre, en yüksek aktif yaşlanma değeri Doğu Karadeniz Bölgesi’nde ölçüldü. Bölgenin endeks puanı 33,3 olarak açıklandı.

Ardından Batı Marmara (31,9) ve Kuzeydoğu Anadolu (30,8) geldi. En düşük endeks değerine ise Güneydoğu Anadolu (26,9) sahip oldu. Bu bölgesel farklar, yaşlı bireylerin yaşam kalitesinde önemli değişkenlikler olduğunu gösteriyor.

Cinsiyet Farkı Belirginleşti

Endeks sonuçlarına göre, Türkiye’de erkeklerin aktif yaşlanma değeri 34,5, kadınların ise 25,3 olarak hesaplandı. Avrupa ortalamalarında erkekler 38,5, kadınlar 35,3 puanda bulunuyor.

Ortadoğu Anadolu, cinsiyet farkının en yüksek olduğu bölge olarak öne çıktı.

İstihdam ve Topluma Katılımda Bölgesel Farklılıklar

2024’te 55-74 yaş arası bireylerin istihdamını ölçen endeks bileşeni 27,6 seviyesine ulaştı. Doğu Karadeniz bu alanda da 42,2 ile liderlik yaparken, Batı Anadolu 22,3 ile son sırada yer aldı.

Topluma katılım bileşeni ise 12,5 gibi düşük bir değerde kaldı. İstanbul 17 ile en yüksek, Doğu Karadeniz 9,2 ile en düşük skoru aldı.

Sağlıklı Yaşam ve Uygun Ortamda Bölgesel Dağılım

Bağımsız ve sağlıklı yaşam bileşeni ülke genelinde 65 olarak belirlenirken, Ege Bölgesi 68,1 ile en iyi değere ulaştı. Güneydoğu Anadolu 59,1 ile en geride kaldı.

Yaşlanmaya uygun ortam bileşeninde ise Türkiye ortalaması 46,1 oldu. Doğu Marmara bu alanda 51,1 puanla ilk sırada yer aldı.