Türkiye’de lavaş ekmeği üretimi son yıllarda dikkat çekici bir ivme kazandı. Özellikle yurt dışından gelen yoğun talep, sektörün büyük oyuncularını harekete geçirdi. 2023 yılında 107 milyon dolarlık ihracat rakamına ulaşan Türkiye, lavaş ihracatında Avrupa, Orta Doğu ve ABD gibi stratejik pazarlarda lider ülkeler arasında yer aldı.
Lavaş Ekmeği İhracatında Rekor Artış
İstanbul İhracatçı Birlikleri’nin verilerine göre, 2023’ün ilk çeyreğinde 25,9 milyon dolarlık lavaş ihracatı yapılırken, bu rakam 2024’ün aynı döneminde yüzde 33,6 artarak 34,6 milyon dolara ulaştı. Bu büyüme Almanya, Irak ve ABD gibi ülkelerdeki tüketici talebinin artmasıyla doğrudan ilişkilendiriliyor.
Dev Un Firmaları Lavaş İçin Yatırım Yarışında
Artan kâr marjı ve yüksek talep, Türkiye’nin önde gelen un firmalarını da harekete geçirdi. Lavaş üretimine yatırım yapan firmaların büyük çoğunluğu sessiz sedasız üretim hattı kurarken, sektörün otomasyona uygun yapısı sayesinde düşük maliyetlerle yüksek hacimli üretim gerçekleştirilebiliyor.
Global24 firmasının kurucusu Remzi Tosun, lavaşın artık yalnızca HORECA sektöründe değil, ev mutfaklarında da yaygınlaştığını vurguladı. Tosun, Balkan ülkelerinde zincir restoranlar ve marketlere özel markalı ürün gönderdiklerini, üretici kapasitelerinin talepleri karşılamakta zorlandığını belirtti.
6 Aylık Raf Ömrü Yaygınlığı Artırıyor
Lavaş ekmeğinin oda sıcaklığında 6 ay boyunca muhafaza edilebilmesi, onu ihracat için ideal bir ürün haline getiriyor. Eskiden sadece restoranlarda pişirilen bu ürün, artık hazır olarak market raflarında yer alıyor. Türkiye’de şu anda 6 ila 10’lu paketler halinde sunulan çok sayıda farklı marka bulunuyor.
İç Pazar da Büyüyor
Yalnızca dış pazarda değil, iç pazarda da lavaş tüketimi artıyor. Market raflarında birçok farklı markanın ürünü yer alırken, Türkiye’de de tıpkı ABD ve Meksika gibi ürün çeşitliliği genişlemeye başladı. Dönercilerde kullanılan küçük boyutlu lavaşların yanı sıra, ev tipi tüketim için 25 santimetrelik ürünler yoğun talep görüyor.
Almanya Zirvede, ABD ve Irak Takipte
İHBİR Başkanı Kazım Taycı’nın verdiği bilgilere göre, 2024 yılında en fazla lavaş ihracatı yapılan ülkeler Almanya, ABD, Irak, Rusya ve Hollanda oldu. Taycı, Türkiye’nin hem fiyat avantajı hem de yüksek hijyen standartları sayesinde öne çıktığını belirtti.
Modern üretim tesisleri ve endüstriyel hijyenle birleştirilen geleneksel üretim teknikleri, Türkiye’yi bu alanda rekabetçi kılıyor. Ayrıca, lavaş teknolojisine uyum sağlayan yerli makineler sayesinde üretim kapasitesi her geçen gün artıyor.
Ambalaj ve Makine Sektörü de Hızlandı
Tortilla makineleri önceden yabancı üreticilerden temin edilirken, artık Türkiye’deki makine üreticileri de bu pazara yöneldi. Ambalaj üreticileri, artan taleple birlikte makinelerin yerlileştiğini ve un üreticilerinin de bu fırsatı değerlendirerek ihracat potansiyeline yöneldiğini ifade ediyor. Sonuç olarak, lavaş üretiminde dikey büyüme sağlanıyor.
