İstanbul, dünya siyasetinin merkezine otururken, dikkatler Rusya-Ukrayna barış görüşmeleri için Dolmabahçe’de düzenlenen üçlü zirveye çevrilmişti. ABD Başkanı Donald Trump, daha önce yaptığı açıklamalarda zirveye bizzat katılacağını duyurmuştu. Ancak beklenen olmadı. Trump, Orta Doğu turunu tamamladıktan sonra Türkiye’ye uğramadan ABD’ye dönüş yaptı. Bu gelişme, uluslararası diplomasi çevrelerinde büyük yankı uyandırdı.
Zirvede Kimler Yer Aldı?
Barış arayışlarının sürdüğü bu kritik zirvede iki ayrı oturum gerçekleşti. İlk oturumda Türkiye, ABD ve Ukrayna tarafları yer aldı. Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD’yi Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Ukrayna heyeti temsil etti. Oturumun ana gündemi, ateşkes sağlanması ve kalıcı çözüm için diplomatik yolların açık tutulmasıydı.
İkinci oturumda ise Rusya heyeti, Türkiye ve ABD temsilcileriyle masaya oturdu. Putin’in İstanbul’a katılmaması, zirvede dikkat çeken bir eksiklik olarak öne çıktı. Ancak bu durum, müzakere sürecini yavaşlatmadı.
Trump’tan Geri Adım: “Ben Gitmezsem, Putin de Gitmez”
Trump, barış görüşmeleri için Türkiye’ye geleceğini açıklamıştı ancak planlar değişti. Orta Doğu turu kapsamında Abu Dabi, Katar ve Suudi Arabistan‘ı ziyaret eden ABD Başkanı, dönüş yolunda İstanbul’a uğramadan Washington’a geçti. Abu Dabi’de düzenlenen basın toplantısında yaptığı açıklamalar ise oldukça dikkat çekiciydi:
“Körfez turunun ardından eve dönüyorum. Rusya ve Ukrayna konusunda ne olacağını göreceğiz. Gazze’deki durumu da halledeceğiz.”
Trump, Putin ile birebir görüşme olasılığına da değinerek, “Putin’le ayarlayabilirsek en kısa sürede görüşeceğiz. Ben gitmezsem, Putin de gitmez demiştim. Bu işi halledeceğiz.” ifadelerini kullandı.
Orta Doğu’dan Dev Yatırımla Döndü
ABD Başkanı’nın diplomasi trafiği sadece barış görüşmeleriyle sınırlı kalmadı. Trump’ın Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve Suudi Arabistan‘daki temasları sırasında, ABD’ye yönlendirilecek yaklaşık 2 trilyon dolarlık yatırım anlaşması topladığı ileri sürüldü. Bu iddialar doğrulanmasa da, ABD iç siyasetinde Trump’ın bu hamlesi ekonomi kartını yeniden masaya koyduğu şeklinde yorumlandı.
Zirvede Türkiye’nin Rolü Önemliydi
Trump’ın yokluğuna rağmen, zirvenin İstanbul’da yapılmış olması, Türkiye’nin diplomatik gücünü bir kez daha gösterdi. Özellikle Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın arabuluculuk rolü, taraflar arasında güven tesis edilmesi açısından kritik bir önem taşıdı. İstanbul’un seçilmesi, hem coğrafi hem de siyasi olarak Türkiye’nin bölgede üstlendiği dengeleyici rolün bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.