ABD ile Çin arasındaki uzun süredir devam eden ticaret savaşı, son gelişmelerle birlikte daha da derinleşti. Beyaz Saray’ın geçtiğimiz gün yaptığı açıklamada, ABD’nin Çin’e uyguladığı tarife oranı yüzde 145 olarak bildirilmişti. Bu hamleye hızlı bir şekilde yanıt veren Çin Ticaret Bakanlığı, ABD menşeli ürünlere uygulanan tarifeyi yüzde 125’e çıkardığını duyurdu.
Bu yeni uygulama, yalnızca ekonomik rekabetin değil, aynı zamanda iki ülke arasındaki siyasi tansiyonun da yeniden yükseldiğinin sinyalini veriyor.
Yeni Tarife Kararı 12 Nisan’da Yürürlüğe Giriyor
Çin Maliye Bakanlığı, yaptığı resmi açıklamada, daha önce yüzde 84 seviyesinde olan gümrük vergisinin yüzde 125’e çıkarıldığını kamuoyuna duyurdu. Yeni kararın 12 Nisan 2025 tarihi itibarıyla yürürlüğe gireceği bildirildi. Açıklamada, Çin’in bu kararı tek taraflı almadığı, ABD’nin agresif ekonomik politikalarına karşılık olarak bu adımın atıldığı ifade edildi.
Maliye Bakanlığı ayrıca, “Eğer ABD, Çin’in ihraç ettiği mallara ek gümrük vergileri uygulamaya devam ederse, Çin bu durumu görmezden gelmeyecek,” diyerek restleşmenin süreceğini belirtti.
Küresel Piyasalarda Sarsıntı Yarattı
Bu karşılıklı tarife hamleleri, yalnızca iki ülkeyi değil, küresel ekonomiyi de doğrudan etkiledi. Çin’in açıklamasının ardından, ABD vadeli endeksleri negatif bölgeye geçti. Aynı şekilde, Avrupa borsalarında da satış baskısı gözlemlendi. Analistler, ticaret savaşının yeniden alevlenmesinin, önümüzdeki günlerde emtia ve para piyasalarında ciddi dalgalanmalara neden olabileceğini belirtiyor.
Trump’ın 2 Nisan Açıklamasıyla Alevlenen Süreç
Ticaret savaşının fitilini yeniden ateşleyen gelişme, ABD Başkanı Donald Trump’ın 2 Nisan’daki açıklamalarıyla başladı. Trump, Çin’e karşı yüzde 34 ek gümrük tarifesi uygulanacağını ilan etti. Bu açıklama, Çin tarafından sert şekilde karşılandı ve Pekin yönetimi, aynı oranda bir misilleme kararı aldı.
Trump’ın bu karara tepkisi gecikmedi. Çin’in geri adım atmaması durumunda yüzde 50 ek tarife daha getireceğini duyurdu. Bu açıklamalar peş peşe gelirken, Çin de geri adım atmayarak ABD’den ithal edilen mallara uygulanan gümrük vergisini yüzde 84’e yükseltti.
Tarife Restleşmesi: Her Artışa Karşılık Verildi
Ticaret savaşının karakteri artık çok daha net: Tarifeye karşı tarife. ABD, Çin’in son artışına cevap olarak, kendi uyguladığı gümrük vergisini önce yüzde 125’e, ardından yüzde 145’e çıkardı. Washington, diğer ülkelere uyguladığı ek tarifeleri 90 gün erteleme kararı alırken, Çin’e yönelik vergiler hemen yürürlüğe girdi.
Bu durum, ABD’nin Çin’i hedef alan politikalarını öncelikli gördüğünü ve ticaret savaşını daha da agresif bir düzleme çektiğini ortaya koyuyor.
Ekonomistler Uyarıyor: Ticaret Savaşının Faturası Ağır Olacak
Uzmanlar, bu gelişmelerin yalnızca kısa vadeli dalgalanmalara neden olmayacağını, aynı zamanda küresel ticaretin genel seyrini de olumsuz etkileyeceğini belirtiyor. Artan tarifeler, ithalat ve ihracat hacmini daraltırken, tüketici fiyatları üzerinde de enflasyonist baskı yaratabilir.
Özellikle teknoloji, enerji ve tarım sektörleri, bu restleşmeden en çok etkilenen alanlar arasında yer alıyor. ABD ve Çin’in dünya ticaretindeki hacmi göz önüne alındığında, bu iki ülkenin arasındaki kriz, zincirleme bir ekonomik etkiler ağına dönüşebilir.
Dünya, Yeni Bir Ticaret Dönemine mi Giriyor?
Gözlemciler, son yaşananların birer geçici gerginlikten öte, yeni bir ticaret düzeninin sinyalleri olduğunu vurguluyor. ABD’nin korumacı ekonomi politikaları, Çin’in ise buna verdiği kararlı cevaplar, küresel serbest ticaret modelini sorgulatmaya başladı.
Uluslararası ticaret kuruluşları da tarafları itidalli davranmaya çağırırken, çözüm için diplomatik girişimlerin hızlandırılması gerektiğini bildiriyor.
