TBMM, yeni başkanını belirlemek üzere 28 Mayıs’ta kritik bir sürece giriyor. Numan Kurtulmuş’un görev süresinin sona erecek olmasıyla birlikte, Meclis’te ikinci devre başkanlık seçimi için geri sayım başladı.
Başkanlık Seçim Süreci Nasıl İşleyecek?
Meclis başkanlık makamı için bir yasama dönemi içerisinde iki ayrı seçim yapılıyor. İlk seçilen başkan, görevini iki yıl sürdürüyor. Ardından, aynı yasama döneminin kalan süresi için ikinci bir başkan seçiliyor. Bu uygulama doğrultusunda, Numan Kurtulmuş’un görev süresi 7 Haziran itibarıyla sona erecek. Anayasa uyarınca, seçim süreci bu tarihten 10 gün önce, yani 28 Mayıs’ta başlatılacak.
Seçim süreci şu şekilde ilerleyecek:
- Adaylar, 28 Mayıs’tan itibaren 5 gün içinde TBMM Başkanlığı’na başvurularını iletecek.
- Bu sürecin ardından, TBMM Genel Kurulu 5 gün içinde toplanarak gizli oy yöntemiyle seçim yapacak.
Bayram Tatili Takvimi Seçimi Etkiliyor
Haziran ayının başında denk gelen Kurban Bayramı tatili, Meclis takvimini de etkiliyor. Bu nedenle, TBMM Genel Kurulu’nun 3 ya da 4 Haziran tarihlerinde toplanarak başkanlık seçimini gerçekleştirmesi bekleniyor.
Oylama süreci ise aşamalı olarak düzenlenecek:
- İlk iki turda, adayların üye tam sayısının üçte ikisi olan 400 oy alması gerekiyor.
- Eğer bu çoğunluk sağlanamazsa, üçüncü turda salt çoğunluk olan 301 oy aranacak.
- Bu oylamada da kazanan çıkmazsa, en çok oy alan iki aday arasında yapılacak dördüncü tur oylamayla yeni başkan belirlenecek.
Meclis Başkanlığı Tarihine Genel Bakış
TBMM tarihinde bugüne dek 30 milletvekili, Meclis Başkanı olarak görev yaptı. 28. Dönem ikinci devresinde seçilecek kişi, eğer Numan Kurtulmuş tekrar seçilmezse, Türkiye Cumhuriyeti’nin 31. TBMM Başkanı olacak.
Tarihin ilk Meclis Başkanı olan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ten bugüne uzanan süreçte öne çıkan bazı isimler dikkat çekiyor. Özellikle Mustafa Abdülhalik Renda, Meclis başkanlığı görevini en uzun süre sürdüren isim oldu. 1935-1946 yılları arasında, aralıksız olarak 11 yıl boyunca bu görevde kaldı.
Öte yandan, en kısa süreli Meclis Başkanlığı görevini ise yalnızca 2 ay 1 hafta ile İsmet Sezgin üstlendi.
İstanbul’un Meclis Başkanlığı Dominasyonu
TBMM tarihinde en fazla başkan çıkaran il olarak İstanbul öne çıkıyor. Seçim çevresi İstanbul olan Ali Fethi Okyar, Kazım Karabekir, Ferruh Bozbeyli, İsmail Kahraman ve mevcut başkan Numan Kurtulmuş, bu görevde yer aldı. İstanbul, bu anlamda Meclis’in yönünü belirleyen kritik şehirlerden biri olmayı sürdürüyor.
Kritik Sorular Yanıt Bekliyor
Yeni başkanın kim olacağı, siyasi dengeler açısından önemli bir gösterge olacak. Kurtulmuş’un yeniden aday olup olmayacağı henüz netlik kazanmış değil. Ayrıca muhalefet partilerinin ortak aday çıkarıp çıkarmayacağı da sürecin dinamiğini şekillendirecek.
TBMM’nin önümüzdeki dönemde yürüteceği yasama faaliyetlerinde başkanın tutumu, oturumları yönetme biçimi ve siyasi uzlaşıya katkısı, sadece Meclis’in değil, kamuoyunun da yakından takip edeceği başlıklar arasında yer alıyor.
