Sanayiciler, 2025 Eylül ayı için yıllık üretici fiyatları enflasyonunu (ÜFE) %49.2 olarak tahmin etti. Bu oran, Merkez Bankası‘nın gerçekleştirdiği iktisadi yönelim anketine verilen yanıtlardan elde edildi. Ağustos ayında yapılan tahmin %51.7 seviyesindeydi, bu nedenle yeni tahmin %50‘nin altına inmiş durumda. Ancak geçmiş yıllardaki tahminler ve gerçekleşen veriler arasındaki büyük farklar, bu tahminin doğruluğu konusunda şüphe uyandırıyor.
Sanayiciler, geçtiğimiz yılın ağustosu için %64.3 ÜFE tahmininde bulunmuş, ancak gerçekleşen oran %35.75 olmuştu. Benzer şekilde, geçen yıl aralık ayı için yapılan %58.8‘lik tahminin gerçekleşmesi ise %44.22 seviyesinde kalmıştı. Bu sapmalar, 2025 Eylül tahmininin de benzer şekilde gerçeklerden uzak olabileceğini gösteriyor.
Sanayicilerin Tahminleri Ne Anlama Geliyor?
Sanayicilerin tahminlerinde bu kadar büyük farklar yaşanması, tahminlerin ne kadar güvenilir olduğu konusunda soru işaretlerine yol açıyor. Ancak bazı yorumlar, sanayicilerin bu tahminlerle TÜİK’in açıkladığı verilerden farklı bir enflasyon algısına sahip olabileceğine işaret ediyor. Bu tahminlerin, üretici fiyatlarındaki artışın hızlanacağı yönündeki bir beklentiyi yansıtıp yansıtmadığı ise belirsiz.
Reel Kesim Güven Endeksi Nötr
Reel kesim güven endeksi, eylül ayında neredeyse sabit kaldı. Geçen ay 98.5 olan güven endeksi, bu ay sadece 0.3 puanartarak 98.8 seviyesine çıktı. 100’ün altındaki değerler kötümserliği, 100’ün üstündeki değerler ise iyimserliği işaret ederken, reel kesim güveni 100’e çok yakın, yani nötr bir konumda.
Ancak eylül ayındaki detaylar kafa karıştırıcı bir tablo sunuyor. Sanayiciler, gelecek üç ay içinde üretim hacminin daralacağını öngörürken, aynı dönemde ihracat siparişlerinin artacağını da ifade ediyorlar. Üretim hacmi endeksi ağustosta 114.5 iken eylülde 109.5’e geriledi. Buna karşın ihracat siparişleri endeksi ağustosta 107.1 iken eylülde 111.7‘ye yükseldi. Bu durum, üretim hacminde düşüş beklentisiyle ihracat siparişlerindeki artış beklentisi arasındaki çelişkiyi ortaya koyuyor.
Bu tablo, sanayicilerin ihracat siparişlerinin artmasını beklemelerine rağmen, üretim kapasitelerinde daralma öngörmelerinin nedenini sorgulatıyor.
Kur Artışına Rağmen İhracat Artışı Beklentisi
Kur artışlarına yönelik uzun süredir devam eden şikayetlere rağmen, ihracat siparişlerindeki artış beklentisi dikkat çekici bir gelişme. Sanayicilerin kur dalgalanmalarına rağmen ihracat siparişlerinde artış beklemeleri, Türkiye’nin dış ticaretinde farklı bir dinamik olduğunu gösteriyor.
