Rusya, Ukrayna işgali sonrası Batı’nın ekonomik yaptırımlarını aşmak için oluşturduğu gölge filo ile küresel denizcilik sektöründe yeni bir güç dengesi yaratıyor. Politico yazarı Elisabeth Braw, bu gölge filonun sadece petrol taşımadığını, aynı zamanda stratejik mühimmat nakliyatı gibi askeri operasyonlarda kullanılabileceğini belirtti.
Gölge Filonun Büyüme Süreci
Rusya, Batılı ülkelerin petrol ticaretine getirdiği fiyat sınırlamaları ve yaptırımlardan sonra 1000’den fazla ticari gemiyi gölge filoya dahil etti.
- Küresel petrol tankeri filosunun %17’sini oluşturuyor.
- Bu gemiler, genellikle şeffaf olmayan şirketler tarafından işletiliyor ve P&I (koruma ve tazminat) sigortasından yoksun.
- Gabon gibi denizcilik uzmanlığı olmayan ülkelerin bayraklarını taşıyorlar.
Başlangıçta İran, Venezuela ve Kuzey Kore gibi ülkelere hizmet veren bu yapı, Rusya’nın enerji ticaretinde Batı yaptırımlarını delmek için kritik bir araç haline geldi.
Stratejik Mühimmat Nakliyatı: Yeni Bir Risk
Gölge filonun büyümesi, Rusya’nın yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda askeri hedefleri için de fırsatlar sunuyor. Elisabeth Braw’un analizine göre, Kremlin bu gemileri:
- Tanklar, yakıt ve mühimmat gibi stratejik askeri malzemeleri taşımak için kullanabilir.
- Bu faaliyetler, uluslararası denetim ve gözetimden uzak şekilde gerçekleşebilir.
Bu durum, NATO ve Batılı ülkeler için denizcilik güvenliği açısından önemli bir tehdit oluşturuyor.
ABD’nin Stratejik Nakliyat Sorunu
Rusya’nın gölge filosu büyürken, ABD’nin mühimmat taşımacılığı yetenekleri zayıflıyor.
- Soğuk Savaş döneminde Pentagon’un stratejik mühürleme sistemi etkiliydi, ancak bugün aynı kapasiteye sahip değil.
- Özel sektörle iş birliği içinde çalışan Denizcilik İdaresi ve Pentagon’un bu alandaki sistemleri, yıllar içinde etkinliğini kaybetti.
Bu da ABD’nin stratejik nakliyat kabiliyetlerini geliştirme ihtiyacını gündeme getiriyor.
Batı’nın Yaptırımları ve Beklenmeyen Sonuçlar
Batılı ülkelerin Rus petrolüne getirdiği yaptırımlar, Kremlin’i gölge filoya daha fazla yönlendirdi:
- Tavan fiyat uygulamaları, Batılı şirketlerin Rus petrolünü taşımasını engelledi.
- Bunun sonucunda, eski gemiler hızlı bir şekilde gölge filoya satıldı ve filo büyüdü.
Politico’nun analizi, bu sürecin Batı’nın stratejik hedeflerine ulaşma çabalarını baltaladığına dikkat çekiyor.
NATO ve Batı İçin Çözüm Önerileri
Elisabeth Braw, Batı’nın Rusya’nın gölge filosuna karşı daha etkili bir strateji geliştirmesi gerektiğini vurguluyor:
- Gölge filoların daha sıkı izlenmesi.
- Uluslararası denizcilik düzenlemelerinin sıkılaştırılması.
- ABD’nin stratejik mühimmat taşımacılığı kabiliyetlerini artırması.