İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, İsrail’in Gazze’deki saldırıları nedeniyle, Eurovision Şarkı Yarışması gibi uluslararası kültürel etkinliklerden men edilmesi gerektiğini açıkladı. Sanchez’in açıklamaları, Avrupa kamuoyunda geniş yankı uyandırırken, İspanya’daki iç siyasi dengeleri de yeniden hareketlendirdi.
“Çifte Standarta Yer Yok”
Başkent Madrid’de düzenlenen bir kültür etkinliğinde konuşan Pedro Sanchez, Ukrayna-Rusya savaşına atıfla şu ifadeleri kullandı:
“Üç yıl önce Rusya Ukrayna’yı işgal ettiğinde, kimse Rusya’nın uluslararası yarışmalardan dışlanmasına şaşırmadı. Bugün aynı durum İsrail için de geçerli olmalı. Çünkü kültürde çifte standarda izin veremeyiz.”
Sanchez, söz konusu durumu insan hakları, barış ve adalet ilkeleri çerçevesinde değerlendirdiklerini ifade ederek, uluslararası kültürel organizasyonların bu konularda tarafsız kalamayacağını vurguladı.
“Filistin Halkıyla Dayanışma İçindeyiz”
İspanya Başbakanı, konuşmasının devamında Ukrayna ile birlikte Filistin halkına da destek mesajı gönderdi. “Hiçbir haklılığı olmayan savaş ve bombardımanla karşı karşıya kalan Ukrayna ve Filistin halkına en içten dayanışmamızı sunuyorum” diyen Sanchez, Gazze’de yaşanan trajedinin göz ardı edilmemesi gerektiğini belirtti.
RTVE’den Avrupa Yayın Birliği’ne Tepki Mektubu
İspanya devlet televizyonu RTVE, Nisan ayında Eurovision öncesinde Avrupa Yayın Birliği’ne (EBU) bir mektup göndererek, İsrail’in yarışmadan men edilmesini talep etmişti. Mektup, hükümetin küçük ortağı olan Sumar ittifakının girişimiyle hazırlanmıştı. Ancak EBU, bu talebi reddederek İsrail’in katılımını engellememişti.
Tepkiler bununla da sınırlı kalmadı. Eurovision sırasında RTVE’nin yorumcuları Tony Aguilar ve Julia Varela, İsrail sahneye çıkmadan önce şu ifadeleri kullandı:
“Birleşmiş Milletler’e göre, Gazze’de hayatını kaybedenlerin sayısı 50 bini aştı. Bunların 15 binden fazlası çocuk. Bu, herhangi bir ülkeye karşı değil; barış, adalet ve insan haklarına saygı çağrısıdır.”
RTVE, Eurovision Yayını Öncesi Açıklama Yaptı
RTVE, Eurovision final yayınına geçmeden hemen önce ekranlara “İnsan hakları söz konusu olduğunda sessizlik bir seçenek değildir. Filistin için barış ve adalet.” mesajını taşıyan bir görsel yansıttı. Bu adım, İsrail’in yarışmaya katılmasına karşı tepkilerin devlet düzeyinde yansıtıldığını da ortaya koydu.
EBU ise bu açıklamalardan sonra RTVE’yi cezalandırma tehdidinde bulundu. İspanya’nın resmi yayın kuruluşuna uyarı mektubu gönderen EBU, tarafsızlık ilkesine aykırı yayın yapılması durumunda organizasyondan men dahil yaptırımlar uygulanabileceğini belirtti.
Vox’tan İstifa Çağrısı, Sol Partilerden Eleştiri
İspanya’da aşırı sağcı Vox partisi, yaşanan bu gelişmelerin ardından RTVE Genel Müdürü Jose Pablo Lopez’in istifasını talep etti. Vox, devlet televizyonunun siyasi mesaj verdiğini ve tarafsızlığını kaybettiğini savundu.
Diğer yandan sol cenahtan da hükümete yönelik eleştiriler geldi. Sumar ittifakının ortaklarından Birleşik Sol (IU) ile muhalefetteki Podemos partileri, Başbakan Sanchez’in yalnızca İsrail’in Eurovision’dan men edilmesini istemesini yeterli bulmadı. Bu partiler, İsrail’in Filistin’deki soykırım niteliğindeki saldırılarını sürdürdüğü bir ortamda daha kapsamlı yaptırımlar uygulanması gerektiğini savundu.
Eurovision’da İsrail İkinci Oldu, Tartışmalar Büyüdü
Tüm tartışmalara rağmen İsrail, Eurovision Şarkı Yarışması’na katıldı ve ikinci sırayı elde etti. Yarışmanın galibi ise Avusturya oldu. Ancak bu sonuç, hem İspanya’da hem Avrupa genelinde siyasi gerilimleri artıran bir simgeye dönüştü.
