Eski Hollanda Başbakanı Mark Rutte, bugün itibariyle NATO Genel Sekreteri olarak görevine başlıyor. Göreve gelirken NATO, hem yeni hem de eski birçok zorlukla karşı karşıya. Rutte’nin bu sorunları aşma kapasitesine sahip olup olmadığı merak ediliyor. Euronews’e konuşan savunma uzmanları, Rutte’nin özellikle Rusya’nın saldırganlığı, AB ilişkilerinin kırılganlığı ve Donald Trump’ın Beyaz Saray’a dönüş ihtimali gibi büyük sorunlarla yüzleşmek zorunda kalacağını vurguluyor.
ABD Seçimleri ve Trump Faktörü
Rutte, göreve başlamadan sadece bir ay sonra ABD’deki başkanlık seçimleriyle karşı karşıya kalacak. Donald Trump’ın Beyaz Saray’a geri dönme ihtimali, NATO için ciddi bir belirsizlik yaratıyor. Trump’ın geçmişte NATO’ya yönelik eleştirileri ve Ukrayna‘ya destek konusundaki tutumu göz önüne alındığında, bu durum alarm zillerinin çalmasına neden oluyor. Analist Sophia Besch, ikinci bir Trump yönetiminin NATO için varoluşsal bir sorun haline gelebileceğini belirtiyor.
Carnegie Endowment for International Peace’den araştırmacı Besch, Washington’un daha küçük bir NATO talebinin büyük riskler taşıyacağını, ancak Avrupa’nın savunma harcamalarını artırarak Trump’ın endişelerini yatıştırabileceğini öne sürüyor. Eski NATO sözcüsü Oana Lungescu, Rutte’nin Hollanda başbakanı olarak Trump ile iyi ilişkiler kurduğunu ve bu avantajın Trump’ın geri dönmesi durumunda NATO için önemli bir koz olabileceğini ifade ediyor.
Soğuk AB İlişkileri
Rutte’nin NATO Genel Sekreteri olarak karşılaşacağı en büyük zorluklardan biri, Avrupa Birliği ile ilişkileri olacak. Rusya’nın saldırganlığı karşısında Avrupa’nın savunma harcamalarını artırması gerektiği konusunda fikir birliği olsa da, NATO ve AB arasındaki savunma işbirliği konusunda tansiyon yüksek. AB’nin savunma yapılarında bağımsız adımlar atma çabaları, NATO içinde tepki yaratıyor. Stoltenberg’in, AB’nin NATO’nun sorumluluk alanına müdahale etmemesi gerektiği yönündeki uyarıları, bu gerilimi daha da artırıyor.
Lungescu, Stoltenberg’in AB ile ilişkileri düzeltmekte zorlandığını, ancak Rutte’nin Avrupa Konseyi‘nin kıdemli bir üyesi olarak bu konuda daha başarılı olabileceğini belirtiyor.
Yeni Güvenlik Tehditleri ve Rusya
Rutte’nin karşılaşacağı en büyük zorluklardan biri de Çin’in giderek artan askeri gücü ve bu durumun NATO’yu nasıl etkileyeceği. Ancak asıl dikkat edilmesi gereken tehdit, Rusya’nın saldırgan politikaları. Lungescu, NATO’nun caydırıcılık ve savunma stratejilerinin Rusya karşısında öncelikli olduğunu ve öngörülebilir gelecekte de bu politikaların süreceğini belirtiyor.
Mark Rutte, NATO Genel Sekreteri olarak birçok zorlukla karşı karşıya kalsa da, geçmişteki tecrübeleri ve liderlik yetenekleri sayesinde bu görevde başarılı olabilecek bir isim olarak öne çıkıyor. Rusya, Çin ve ABD ile ilişkilerde dengeyi bulmak ve NATO ittifakını güçlendirmek, Rutte’nin öncelikli hedefleri arasında yer alacak.
