ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’e karşı başlattığı yeni gümrük tarifesi dalgası, küresel piyasalarda büyük çalkantıya yol açtı. Özellikle Çin mallarına uygulanan %104’lük ek vergi kararı, hem Amerikan iş dünyasında hem de küresel finans çevrelerinde ciddi endişelere neden oldu. Hedge fonu yöneticisi William A. Ackman, “Küresel ekonomi kötü matematik yüzünden çöküyor” diyerek sert eleştirilerde bulundu.
Wall Street Tepkili: “Başkan Hatalı Kararları Gözden Geçirmeli”
Başta JPMorgan Chase CEO’su Jamie Dimon ve BlackRock Başkanı Laurence Fink olmak üzere, birçok finans devi Trump’ın ticaret politikalarına sert tepki gösterdi. Trump yönetiminin çağrılara kulak tıkaması, özellikle son haftalarda hisse senedi piyasalarındaki düşüşleri daha da derinleştirdi.
Ackman, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, “Danışmanlar bir an önce hatalarını kabul etmeli. Başkan büyük bir hata yapmadan rota değiştirmeliyiz” ifadeleriyle uyarıda bulundu.
Trump’a Ulaşma Çabaları Sonuçsuz
Wall Street’teki üst düzey isimler, son günlerde Trump’a ulaşmak için yoğun bir diplomasi yürüttü. Ticaret Bakanı Howard Lutnick, Hazine Bakanı Scott Bessent ve Beyaz Saray Özel Kalem Müdürü Susie Wiles gibi isimlerle yapılan görüşmeler, tarifelerin iptalini sağlayamadı. Trump, gelen tüm baskılara rağmen, “Amerikan halkının çıkarları için gümrük vergileri gerekli” diyerek geri adım atmayı reddetti.
Finans Devlerinden Sert Uyarılar
BlackRock Başkanı Fink, New York Ekonomi Kulübü’nde yaptığı açıklamada, ekonominin giderek zayıfladığını belirterek, “Konuştuğum birçok CEO, şu anda teknik olarak durgunlukta olduğumuzu düşünüyor” dedi. Gümrük vergilerinin tüketicilere doğrudan etki edeceğini belirten Fink, Barbie bebekleri örneğiyle ithal ürünlerin nasıl zamlanacağını somut biçimde anlattı.
JPMorgan’dan Dimon ise, yatırımcı mektubunda gümrük vergilerinin hem tüketici güvenini hem de ekonomik büyümeyi baltalayabileceğine dikkat çekti.
Apple, Barbie ve Daha Fazlası: Geniş Etki Alanı
Trump’ın Çin’e uyguladığı ağır vergiler, yalnızca endüstriyel ürünleri değil, günlük tüketim mallarını da kapsıyor. Özellikle Apple gibi teknoloji devlerinin üretim zincirleri ciddi baskı altında. Trump yönetimi ise bu baskıyı bir fırsat olarak değerlendirerek Apple’ı iPhone üretimini ABD’ye taşıma konusunda zorlamaya başladı.
Tüketim mallarının yanı sıra oyuncak, tekstil, elektronik ve otomotiv gibi sektörler de şok etkisi yaşıyor. Trump, vergilerin Amerikan istihdamına katkı sağlayacağını savunurken, iş dünyası bu söylemi “gerçekçilikten uzak” buluyor.
S&P 500 “Ayı Piyasası” Sınırında
Trump’ın tarifeleri açıklamasının ardından Wall Street’teki düşüşler hız kazandı. S&P 500 endeksi, Şubat ayındaki zirvesinden yaklaşık %18 düşerek ayı piyasasının eşiğine geldi. Borsa kısa süreli bir toparlanma gösterse de, Beyaz Saray’ın “geri adım atılmayacak” açıklaması piyasaların yeniden düşüşe geçmesine yol açtı.
Strateji Değişikliği: Sektörel Muafiyet Talebi
Wall Street artık Trump’ı tamamen vazgeçirmekten çok, bazı sektörlerdeki vergiler için muafiyet taleplerine yönelmiş durumda. Finans sektörü yetkilileri, ithal malların ikamesinin zor olduğu sektörlerde “hedefli vergi indirimi” taleplerini gündeme taşımaya hazırlanıyor.
Beyaz Saray: “Hedefimiz Amerikan Halkının Çıkarı”
Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yaptığı açıklamada Trump’ın karar alma sürecinde önceliğin Amerikan halkının çıkarı olduğunu vurguladı:
“Kronik ticaret açıkları ulusal güvenlik sorunudur. Gümrük vergileri, üretimin yeniden yerelleşmesini sağlamak için gerekli adımlardır.”
