Rahim ağzı (serviks) kanseri, dünyada kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. Ülkemizde ise her yıl yaklaşık 2 bin 125 kadına rahim ağzı kanseri tanısı konulmaktadır. Ancak erken teşhis, bu hastalığın büyük ölçüde önlenmesini sağlar ve Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) kadınların yanında olarak ücretsiz taramalar sunmaktadır.
Bugün 8 Mart Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle, Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi Jinekoloji ve Onkoloji Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. İsmet Alkış ile görüştüm. Prof. Dr. Alkış, kadınların sıklıkla ihmal ettiği jinekolojik kontrollere vurgu yaparak, “Ben de kendi pratiğimde hasta ve yakınlarını özellikle bu konuda bilgilendirmeye özen gösteriyorum,” dedi. Prof. Dr. Alkış, serviks kanseri, HPV virüsü ve HPV aşısı, risk faktörleri ve korunma yolları hakkında önemli bilgiler paylaştı.
Serviks Kanseri: Dünyada En Sık Görülen Kadın Kanseri Türü
Prof. Dr. Alkış, serviks kanserinin dünyada kadınlar arasında en yaygın kanser türlerinden biri olduğunu belirtti. Ülkemizde her yıl yaklaşık 2 bin 125 kadına bu kanser türü tanısı konuluyor. Ancak iyi haber şu ki, serviks kanseri erken teşhisle büyük ölçüde tedavi edilebilir. Erken aşamada saptandığında tedavi oranı yüzde 90’ın üzerine çıkmaktadır.
Serviks Kanseri Nasıl Başlar?
Serviks kanseri, rahmin alt kısmında bulunan ve “rahim ağzı” olarak bilinen bölgedeki hücrelerin anormalleşmesiyle başlar. İlk başta bu hücreler anormal hale gelir, ardından kanser öncesi (prekanseröz) aşamaya geçer. Zamanla kanserleşme süreci başlar. Fakat sevindirici olan, bu sürecin genellikle yavaş ilerlemesi ve düzenli tarama testleriyle erken dönemde yakalanabilmesidir.
KETEM’lerde Ücretsiz Taramalar: Erken Teşhis Hayat Kurtarır
Prof. Dr. Alkış, kadınları düzenli tarama testlerine ve HPV aşısına katılmaları konusunda uyardı. Ülkemizde 30-65 yaş arasındaki kadınlar için, Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri’nde (KETEM) 5 yılda bir ücretsiz HPV-DNA testi yapılmaktadır. Ayrıca, Kadın doğum polikliniklerinde de 21-29 yaş arasında 3 yılda bir smear testi, 30-65 yaş arasında ise 5 yılda bir HPV ve smear testi yapılmaktadır.
HPV Aşısı: Serviks Kanseri Riskine Karşı Koruma Sağlıyor
HPV (Human Papilloma Virüsü), serviks kanserinin neredeyse tamamında bulunan bir virüstür. Dünya genelinde her yıl 625 bin kadın ve 70 bin erkek, HPV ile ilişkili kanserlere yakalanmaktadır. HPV aşısı, yüksek riskli HPV tiplerine karşı koruyucu etkiye sahiptir ve DSÖ, 9-26 yaş arasındaki kız ve erkeklere HPV aşısı yapılmasını tavsiye etmektedir.
HPV Enfeksiyonu ve Kanser Riski
HPV, hücrelerde kalıcı değişikliklere yol açarak, bağışıklık sisteminin çoğunu temizleyebileceği ancak bazı tiplerinin (özellikle HPV 16 ve 18) uzun süre vücutta kalması durumunda, rahim ağzı hücrelerinde kanserleşmeye yol açabilen bir virüstür. HPV enfeksiyonlarının en yaygın bulaşma yolu ise cinsel temastır. Prezervatif kullanımı bulaş riskini azaltabilir, ancak tamamen ortadan kaldırmaz. Ayrıca, HPV enfeksiyonları bazen uzun süre sessiz kalarak belirti vermez.
Kadın Sağlığında Farkındalık: KETEM ve Erken Teşhis Önemli
Prof. Dr. Alkış, kadınların sağlık kontrollerine gereken önemi göstermeleri gerektiğinin altını çizdi. HPV testi, Pap Smear gibi taramalarla serviks kanseri erken aşamalarda tespit edilebilir ve tedavi şansı çok yüksektir. Kadınların jinekolojik sağlıklarını ihmal etmemeleri ve düzenli taramalara katılmaları, sağlıklı bir yaşam sürmeleri için büyük önem taşımaktadır.
Erken Teşhis ve KETEM Desteği İle Sağlıklı Yaşam
Kadınların sağlığını korumak ve serviks kanseri gibi hayati risklere karşı önlem almak için düzenli sağlık taramaları ve HPV aşısı hayati öneme sahiptir. Ücretsiz KETEM taramaları, kadınları kanserden koruyacak önemli bir adımdır. Sağlık taramalarına katılarak erken teşhis ile hayati riskleri minimize etmek, sağlıklı bir yaşam sürmek mümkündür.
