İran, artan nüfus, çevresel sorunlar ve ekonomik dengesizlikler nedeniyle başkentini Tahran’dan güney sahilindeki Makran bölgesine taşımayı planlıyor. Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve hükümet yetkilileri bu taşınmanın stratejik ve ekonomik faydalar sağlayacağını belirtirken, eleştirmenler sürecin maliyet ve lojistik açıdan büyük zorluklar barındırdığını vurguluyor.

Taşınma Kararının Sebepleri

Hükümet Sözcüsü Fatemeh Mohajerani, Tahran’ın mevcut altyapısının aşırı nüfusu kaldırmakta zorlandığını, su kıtlığı ve elektrik sıkıntısı gibi sorunların çözülmesi gerektiğini ifade etti.

• Denize dayalı ekonomi planı: Yeni başkentin Makran’da kurulmasının, bölgedeki ekonomik potansiyeli artırması hedefleniyor.
• Tahran’ın sürdürülemez büyümesi: Şehrin altyapısının, mevcut nüfus yoğunluğunu destekleyemediği vurgulanıyor.

Mohajerani, sürecin şu anda araştırma aşamasında olduğunu ve taşınma için akademisyenler ve uzmanlardan destek alacaklarını belirtti.

Pezeşkiyan’dan Stratejik Değişim Çağrısı

Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Tahran’ın mevcut durumunu eleştirerek, hammaddelerin güneyden merkeze taşınması ve tekrar güneye ihracatının ekonomik verimsizlik yarattığını söyledi.
“Rekabet gücümüzü artırmak için başkenti güneyde, stratejik bir bölgeye taşımak gerekiyor,” diyen Pezeşkiyan, bu hamlenin İran’ın küresel pazardaki pozisyonunu güçlendireceğini savundu.

Eleştiriler ve Zorluklar

Taşınma planı birçok eleştiriye de konu oluyor:

• Maliyet ve zaman: Gazeteci Gholhaki, başkentin taşınmasının milyarlarca dolara ve on yıllar sürecek bir projeye mal olacağını ifade etti.
• Ekonomik etkiler: Eleştirmenler, Tahran’ın ekonomik faaliyetlerinin durma noktasına gelebileceğini savunuyor.

1979’dan bu yana gündemde olan bu plan, daha önce mali kısıtlamalar ve lojistik zorluklar nedeniyle hayata geçirilemedi. Benzer tartışmalar, Mahmud Ahmedinejad ve Hasan Ruhani dönemlerinde de gündeme gelmiş ancak sonuç alınamamıştı.

Makran’ın Avantajları

Destekçiler, Makran’ın:

• Stratejik konumunu,
• Deniz ticaretine yakınlığını,
• Ekonomik çeşitlilik yaratma potansiyelini öne çıkarıyor.

Yeni başkent, İran’ın güney bölgelerinin kalkınmasını destekleyerek ulusal ekonomiye katkıda bulunabilir.