Ekonomik kriz giderek ağırlaşırken, sosyal medya ve ilan platformlarında yeni bir tehlikeli eğilim dikkat çekiyor: Bazı yurttaşlar, geçim sıkıntısı nedeniyle organlarını satmak istediklerini duyuran ilanlar yayımlamaya başladı. “Sadece borçlarım bitsin” diyen bireyler, çaresizlik içinde yasal olmayan bu yola başvuruyor. Ancak uzmanlar, bu durumun yalnızca bireysel değil, ciddi bir toplumsal kriz olduğunu vurguluyor.
Sosyal Medyada Yayınlanan Organ Satış İlanları Arttı
Yaşanan ekonomik bunalım, bazı kişileri çareyi vücut bütünlüklerini riske atmakta aramaya itiyor. Sosyal medya platformlarında yer alan ilanlarda, “böbreğimi satmak istiyorum” ya da “karaciğerimi vermeye hazırım” gibi ifadeler öne çıkıyor. Fiyat aralıkları ise 750 bin TL ile 1 milyon 300 bin TL arasında değişiyor.
Yayımlanan ilanlarda, kişilerin tıbbi tahlil belgelerini paylaşarak organlarının sağlıklı olduğunu kanıtlama çabası dikkat çekiyor. Bu ilanlara dönüş yapan bazı şahıslar, Türkiye’de bu işlemlerin yasal olmadığını, ancak yurtdışında gerçekleştirebileceklerini iddia ediyor. Alıcı gibi davranan kişiler pazarlık yapmaktan da çekinmiyor. Bu durum, ciddi sağlık risklerinin yanında organize suçlara da kapı aralıyor.
Borç Yükü Altındaki Aile Babası: “Karaciğerimi Veririm”
Sözcü gazetesine konuşan ve adının açıklanmasını istemeyen H.Ç., üç çocuk babası olduğunu ve asgari ücretle geçinmeye çalıştığını belirtiyor. “Battıktan sonra asgari ücretle çalışmaya başladım. Hem borç ödüyorum hem ev geçindiriyorum. Sadece yük olmak istemiyorum, borçlarım bitsin yeter. Gerekirse karaciğerimi bile veririm” sözleriyle içinde bulunduğu umutsuzluğu dile getiriyor.
H.Ç.’nin örneği, ülkede giderek daha çok kişinin çaresizlik içinde yasa dışı çözümlere yöneldiğini gözler önüne seriyor.
Organ Ticareti Yasa Dışı: TCK’ya Göre 9 Yıla Kadar Hapis Cezası Var
Türk Ceza Kanunu açık şekilde organ ticaretini suç olarak tanımlıyor. Hem organ satan, hem de satın alan kişiler 1 yıldan 9 yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya kalabiliyor. Ayrıca bu süreçte aracılık edenler de ağır yaptırımlara maruz kalıyor.
Yetkililer, internet üzerinde yayınlanan bu ilanların büyük bölümünün dolandırıcılık amaçlı olduğunu ve bazılarının yasa dışı örgüt bağlantıları taşıdığını vurguluyor. Geçtiğimiz aylarda Fransa’dan Türkiye’ye gelen bir kadının, böbrek nakli için “kızım” dediği birini donör olarak göstermesi üzerine 4 kişi hakkında işlem yapılmış, olay sonrası uluslararası bir şebekeye ulaşıldığı duyurulmuştu.
Uzmanlar Uyarıyor: “Bu, Bir Toplumsal Krizdir”
Sosyologlar, sağlık hukukçuları ve psikologlar, yaşanan gelişmeleri yalnızca hukuki değil, sosyolojik ve psikolojik boyutları olan bir kriz olarak değerlendiriyor. Psikiyatrist Dr. Cemal Dindar, organ satmayı düşünen kişilerin aslında ciddi bir ruhsal süreç yaşadığını belirterek, “Kendilerini cezalandırma eğiliminde olabilirler. Bu insanlara psikolojik destek verilmelidir” dedi.
Uzman Psikolojik Danışman Dr. Ümit Akçakaya ise ekonomik baskıların bireylerde zihinsel yıkıma yol açabileceğini vurguladı: “Geçim kaygısı yaşayan insanlar, çaresizliğe kapılarak kendilerini tehlikeye atabiliyor. Bu durum, yasa dışı gruplar tarafından kolayca suistimal edilebilir. Bireysel değil, toplumsal çözümlere ihtiyaç var.”
Çözüm Ne Olmalı? Sosyal Destek Politikaları Şart
Uzmanlara göre devletin sosyal destek mekanizmalarını güçlendirmesi, bu tür trajik eğilimlerin önüne geçmek adına hayati önem taşıyor. İnsanları bedenlerinden vazgeçme noktasına getiren bir sistemin, yalnızca yasal yaptırımlarla çözülemeyeceği ortada. Gıda, barınma ve sağlık gibi temel ihtiyaçların karşılanamaması, bireyleri uç noktalara sürüklüyor.
Devletin, toplumda yaygınlaşan bu sessiz çığlığı duyması ve sosyal refah politikalarını önceliklendirmesi gerektiği artık daha da net bir şekilde görülüyor.
