Yeni yapılan bir araştırma, Everest Dağı’nın her yıl yaklaşık 2 milimetre uzadığını ortaya koydu. İngiltere’deki University College London (UCL) araştırmacıları tarafından yürütülen bu çalışma, Himalayalar’daki nehirlerin bölgedeki erozyona nasıl katkıda bulunduğunu ve bu sürecin Everest Dağı’nın yüksekliğini nasıl etkilediğini gözler önüne seriyor. Araştırmanın sonuçları, EurekAlert sitesinde yayımlandı ve bilim dünyasında büyük ilgi uyandırdı.
Erozyon ve Everest’in Uzaması
Everest Dağı, 8 bin 849 metre yüksekliği ile dünyanın en yüksek zirvesi olarak bilinir. Ancak, bu devasa dağın yüksekliği statik değil, yıllar içinde değişim gösteriyor. UCL’den Dr. Şu Han ve ekibi, Everest’in bu değişen yüksekliğini anlamak için kapsamlı bir modelleme çalışması gerçekleştirdi. Araştırmaya göre, dağın uzaması, Himalayalar’daki nehirlerin neden olduğu erozyonun bir sonucu.
Yaklaşık 89 bin yıl önce Everest’in yakınında bulunan Arun Nehri ile Kosi Nehri‘nin birleşmesi, bu bölgedeki erozyonu önemli ölçüde artırdı. Bu birleşmenin ardından büyük miktarda kaya ve toprak aşındı. Bu erozyon, bölgedeki yer kabuğunda bir denge bozulmasına neden oldu ve alt tabakadan gelen basınç, Everest’in yükselmesine yol açtı.
Yılda 2 Milimetrelik Yükselme
Araştırmacılar, son 89 bin yıl boyunca Everest Dağı’nın 15 ila 50 metre arasında uzadığını ve bu sürecin halen devam ettiğini belirtti. Günümüzde ise dağın yüksekliği yılda yaklaşık 2 milimetre artmaya devam ediyor. Bu artışın temel sebebi, Arun Nehri‘nin bölgedeki aşındırma gücü ve Dünya’nın mantosunun yukarı doğru olan basıncıdır. Bu iki faktör arasındaki etkileşim, Everest’in yükselmesine neden oluyor ve bu dağın normalden daha hızlı uzamasına yol açıyor.
Everest’in Dinamik Yüzeyi
Dr. Şu Han’ın ifadelerine göre, Everest Dağı’nın değişen yüksekliği, Dünya yüzeyinin dinamik yapısının bir göstergesi. Arun Nehri’nin aşındırma etkisi ile mantonun yukarı doğru basıncı arasındaki etkileşim, Everest’e sürekli bir ivme kazandırarak onu yükseltiyor. Bu süreç, sadece Everest için değil, Himalayalar’ın diğer bölgeleri için de benzer sonuçlar doğuruyor.
Erozyonun Everest’e Etkisi
Himalayalar’da erozyon, yalnızca Everest’in yükselmesine yol açmıyor, aynı zamanda bölgedeki jeolojik hareketlerin hızını da artırıyor. Erozyon, yer kabuğunun daha hızlı bir şekilde yukarı doğru hareket etmesine neden oluyor ve bu dağların daha hızlı yükselmesine katkıda bulunuyor. Bu doğal süreçler, Dünya’nın yüzeyindeki en büyük zirvelerin bile zamanla şekil değiştirebileceğini gösteriyor.
Araştırmacıların ortaya koyduğu bulgular, Everest’in sadece sabit bir zirve olmadığını, aksine Dünya’nın dinamik yüzeyinin bir yansıması olduğunu gözler önüne seriyor. Araştırmacılara göre, bu süreç, gelecekte Everest’in yüksekliğinin daha da artabileceğini işaret ediyor.