Suriye’de Beşar Esad’ın devrilmesi, Ortadoğu’nun en büyük ve en kârlı uyuşturucu kaçakçılığı ağını çökertti. Captagon adlı metamfetamin benzeri uyuşturucunun üretim ve kaçakçılığı, Esad rejiminin milyarlarca dolarlık bir servet biriktirmesine olanak tanırken, bu ticaretin bölgedeki sosyal krizleri ve savaşları körüklediği ortaya çıktı.
Esad Rejiminin Uyuşturucu Ticareti
Wall Street Journal’ın haberine göre, Suriye’de yıllardır üretilen Captagon, rejimin cezalandırıcı uluslararası yaptırımları dengelemesine ve Lübnan’daki Hizbullah gibi müttefiklerini finansal olarak desteklemesine olanak sağladı. Söz konusu ticaretin yıllık küresel değerinin 10 milyar dolar olduğu belirtiliyor.
Esad rejiminin devrilmesinden günler sonra muhalifler, rejime ait hava üslerinde ve üst düzey yetkililere bağlı tesislerde çekilen videoları yayınladı. Görüntülerde Captagon üretimi ve depolama tesisleri, sahte meyveler, seramik mozaikler ve elektrikli ekipmanların içine gizlenmiş binlerce hap görüldü.
Mazzeh Hava Üssü ve Captagon Fabrikaları
Captagon üretimi ve kaçakçılık ağının merkezinde, Şam’daki Mazzeh Hava Üssü, Esad ailesinin memleketi Lazkiye’deki bir araba ticareti şirketi ve Duma’daki eski bir patates cipsi fabrikası bulunuyordu. Bu tesislerin, Esad’ın kardeşi Mahir Esad tarafından yönetilen Dördüncü Zırhlı Tümen tarafından kontrol edildiği ortaya çıktı.
New Lines Enstitüsü’nün raporuna göre, Esad rejimi yıllık küresel Captagon ticaretinin 2.5 milyar dolarlık kısmını gerçekleştiriyordu. Bu gelir, rejimin iktidarını sürdürmesi ve kendisine sadık kişileri ödüllendirmesi için kullanılıyordu.
Uluslararası Gerilim Kaynağı: Captagon
Captagon, özellikle Suudi Arabistan ve diğer Ortadoğu ülkelerinde geniş bir pazar buldu. Öğrencilerden geç saatlere kadar çalışan işçilere, cesaret arayan savaşçılardan taksi şoförlerine kadar birçok kişi tarafından kullanılan bu uyuşturucu, Ortadoğu’da uyuşturucu talebinin artmasına neden oldu ve bölgedeki uluslararası gerilimleri tırmandırdı.
ABD ve Avrupa Yaptırımları
ABD Hazine Bakanlığı, Ekim ayında Esad rejimi yararına Captagon üretimi ve kaçakçılığına karışan üç kişiye yaptırım uyguladı. Bu kişilerin, Avrupa’ya gönderilmek üzere hapları endüstriyel kağıt rulolarının içine gizleyerek kaçırdığı belirtildi.