Bağımsız Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG), haziran ayına ilişkin merakla beklenen E-TÜFE verilerini kamuoyuyla paylaştı. Yapılan açıklamaya göre, haziran enflasyonu aylık bazda yüzde 3,05, yıllık bazda ise yüzde 68,68 olarak gerçekleşti. Bu rakamlar, resmi TÜİK verileriyle kıyaslandığında oldukça yüksek kalmaya devam ediyor. ENAG’ın verileri, halkın hissettiği reel enflasyonu gözler önüne sererken, ekonomik tabloya ilişkin tartışmaları da yeniden alevlendirdi.
Yıllık Enflasyon Oranı %68,68: ENAG’dan Net Uyarı
ENAG’ın haziran ayına ilişkin yayınladığı Tüketici Fiyat Endeksi (E-TÜFE) verileri, halkın satın alma gücünde yaşanan ciddi erozyonu bir kez daha ortaya koydu. Özellikle gıda, ulaşım ve konut harcamalarındaki artışlar, bu yüksek oranlarda belirleyici faktörler arasında yer aldı.
Geçmiş aylarla kıyaslandığında da dikkat çeken bir durum söz konusu. ENAG’a göre mayıs ayında enflasyon yüzde 3,66 oranında artmıştı. Haziran ayında ise bu oran yüzde 3,05’e gerilemiş gibi görünse de yıllık bazda enflasyon yüzde 68,68 gibi yüksek bir seviyede sabitlenmiş durumda.
İTO Verileri Daha Düşük: Farklı Rakamlar, Farklı Gerçeklikler
Bir başka dikkat çekici veri ise İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından açıklandı. İTO’ya göre, haziran ayında İstanbul’da perakende fiyatlarındaki artış yüzde 1,77 olarak hesaplandı. Yıllık bazda ise enflasyon yüzde 44,38’e geriledi. Bu durum, ENAG ile İTO verileri arasında ciddi bir fark olduğunu ortaya koyuyor. Özellikle büyükşehirlerde halkın market ve temel ihtiyaç harcamalarında hissettiği baskı, İTO verilerinden daha farklı bir tablo çiziyor.
Mayıs ayında İTO’nun yıllık enflasyon verisi yüzde 46,57 olarak kaydedilmişti. Haziranda yaşanan düşüş ise dikkat çekici olsa da, ENAG’ın sunduğu oranlarla kıyaslandığında oldukça geride kalıyor. Bu da veri kaynakları arasında oluşan güven farkını bir kez daha gündeme getiriyor.
ENAG Verileri Ekonomik Gerçekliği Mi Yansıtıyor?
ENAG tarafından düzenli olarak açıklanan E-TÜFE verileri, özellikle akademik çevreler ve bağımsız ekonomi uzmanları tarafından yakından takip ediliyor. Çünkü bu veriler, TÜİK verilerine göre daha yüksek oranlar içeriyor ve halkın hissettiği gerçek enflasyonun çok daha yakınında bulunuyor.
Haziran ayında yüzde 3,05 olarak açıklanan aylık enflasyon, aslında alışveriş fişlerinde, kiralarda ve enerji faturalarında daha net hissediliyor. Bu durum, kamuoyunda “resmi veriler ne kadar gerçeği yansıtıyor?” sorusunu da beraberinde getiriyor.
TÜFE ve E-TÜFE Arasındaki Farklar Derinleşiyor
ENAG’ın hesapladığı E-TÜFE ile TÜİK’in sunduğu TÜFE verileri arasındaki fark, yalnızca rakamsal değil, metodolojik açıdan da ciddi bir ayrışmaya işaret ediyor. ENAG, daha geniş kapsamlı bir sepet ve güncel piyasa fiyatlarını baz alarak veri üretirken, TÜİK’in kullandığı yöntem sıklıkla eleştiri konusu oluyor.
Dolayısıyla ekonomiyle ilgili kararların bu veriler ışığında alınması, halkın alım gücünü doğrudan etkileyen bir konu haline gelmiş durumda. Uzmanlar, özellikle ücret artışları ve sosyal yardımlar gibi konuların planlanmasında bağımsız enflasyon verilerinin de dikkate alınması gerektiğini vurguluyor.
Ekonomi Politikaları Üzerinde Etkisi Ne Olacak?
ENAG verilerinin açıklanmasının ardından gözler yeniden ekonomi yönetimine çevrildi. Özellikle temmuz ayında yapılması beklenen memur ve emekli maaş artışlarında, ENAG’ın ortaya koyduğu oranların dikkate alınıp alınmayacağı merak konusu. Çünkü TÜİK verilerine dayalı artışlar, ENAG oranlarının oldukça altında kalıyor. Bu da satın alma gücünü daha da zayıflatabilir.
Buna karşılık olarak bazı sendikalar ve meslek örgütleri, ENAG’ın açıkladığı enflasyon oranlarının maaş düzenlemelerine esas alınması için çağrıda bulunuyor. Önümüzdeki günlerde bu yöndeki taleplerin artması bekleniyor.
