Türkiye’de ekonomik kriz ve döviz kurundaki artış ile birlikte Türk Lirası hızla değer kaybederken, yüksek enflasyon nedeniyle daha yüksek değerli banknot ihtiyacı doğdu. Ancak, Merkez Bankası yeni bir banknot basımına sıcak bakmıyor. Şu anda dolaşımdaki her iki banknottan biri 200 TL olurken, 100 TL’lik banknotlar adeta “bozuk para” statüsüne dönüştü.
Yeni Banknot İçin Şartlar Sağlandı Ancak Adım Atılmadı
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), banknot basımı konusunda belirlenen şartları sağlasa da, yeni banknot basımı için yeşil ışık yakmadı. Mevcut şartlara göre en yüksek değerli banknot olan 200 TL’nin toplam emisyon içindeki payının yüzde 50’yi aşması gerekiyor. TCMB’nin verilerine göre, piyasadaki her iki banknottan biri 200 TL olarak dolaşımda ve bu oran, yeni banknot basımı için yeterli bir gösterge. Ancak ekonomi yönetimi, yeni banknot basımıkonusunda temkinli davranarak henüz karar almadı.
100 TL’nin Piyasadaki Payı Eridi
Türkiye’de 100 TL‘lik banknotların toplam emisyon içindeki payı önemli ölçüde düştü. BirGün’de Havva Gümüşkaya‘nın haberine göre, Haziran 2023 itibarıyla 100 TL’lik banknotların dolaşımdaki payı yüzde 19,1 seviyesine geriledi. 50 TL, 20 TL ve 10 TL’lik banknotların ise piyasa payı neredeyse yok denecek kadar azaldı. Örneğin, 50 TL’lik banknotların payı yüzde 6,9’a, 20 TL’nin payı ise yüzde 4,7’ye kadar düştü.
Madeni Paralar da Etkilendi
Yüksek enflasyon, madeni para arzında da değişikliklere yol açtı. Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüverilerine göre, 2024 yılı içerisinde hiç 25 kuruş basılmadı. Bu yıl tedavüle çıkan bozuk paraların yüzde 18’i 5 lira, yüzde 63,7’si ise 1 lira olarak dağıtıldı. Düşük değerli bozuk paralar ise piyasa dolaşımında giderek azalıyor.
