Eğitim Reformu Girişimi (ERG), Milli Eğitim Bakanlığı‘nın (MEB) 2023-2024 eğitim-öğretim yılına dair verilerinin ön incelemesini yayımladı. Raporda, eğitim dışındaki çocuk sayısının yüzde 38,4 oranında artarak 612 bin 814 çocuğa ulaştığı belirtildi. Bu sayı, son üç yılın en yüksek seviyesini işaret ediyor ve eğitim sisteminde derin bir fırsat eşitsizliğine dikkat çekiyor.
Derslik Sayısında Düşüş
MEB’in yayımladığı örgün eğitim istatistiklerine göre, derslik sayısı yüzde 1,2 oranında azalarak 742 bin 829 oldu. Eğitim Reformu Girişimi‘nin değerlendirmesine göre, derslik sayısının azalması, eğitim kalitesine olumsuz etki edebilir. Özellikle ortaöğretim düzeyinde derslik sayısı 5 bin 635 azalmış durumda. ERG, derslik sayısının artırılması gerektiğine dikkat çekti. Ortaöğretimdeki derslik sayısında azalma, özellikle genel ortaöğretimde yüzde 2,8, mesleki ve teknik ortaöğretimde yüzde 3,2 ve dini öğretimde yüzde 0,7 olarak kaydedildi.
Deprem Bölgelerinde Derslik İhtiyacı Arttı
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinden sonra afet bölgelerinde derslik ihtiyacı arttı. ERG raporunda, deprem sonrası ilkokullarda 456, ortaokullarda ise 208 dersliğin eksildiği ifade edildi. 2023-2024 eğitim yılı verilerine göre, Türkiye genelinde öğrencilerin önemli bir kısmı ikili eğitim yapılan okullarda öğrenim görüyor. İlkokullarda öğrencilerin yüzde 42,5‘i, genel ortaokullarda yüzde 35,6‘sı, imam hatip ortaokullarında yüzde 11,6‘sı ve genel ortaöğretimde yüzde 7‘si ikili eğitim verilen okullara devam ediyor.
Eğitim Dışında Kalan Çocukların Çoğunluğu Erkek
Rapora göre, okula gitmeyen çocukların yüzde 53,6‘sını oğlan çocuklar, yüzde 46,4‘ünü ise kız çocukları oluşturuyor. Bir önceki yıl bu sayı 442 bin 643 idi. ERG, eğitim dışındaki çocuk sayısındaki bu artışın, ekonomik krizle bağlantılı olduğunu ve özellikle oğlan çocuklarının çalışmak zorunda bırakıldığını belirtti. Kız çocuklarının ise genellikle ev içi sorumluluklar nedeniyle eğitimin dışında kaldığı vurgulandı.
Eğitimden Kopuş 15 Yaşında Artıyor
Eğitim Reformu Girişimi‘nin analizine göre, eğitimden kopuş oranı özellikle 15 yaşından itibaren ciddi şekilde artıyor. Öğrenci sayısındaki en büyük düşüş, 2006 doğumlularda görülürken, bu grubun okullulaşma oranı bir yıl içinde 8,3 yüzde puan azaldı. Benzer şekilde, 2007 doğumlularda bu düşüş 5,2 yüzde puan, 2008 doğumlularda ise 3,9 yüzde puan olarak hesaplandı. Bu yaş, çalışmaya başlama yaşı olduğu için, öğrencilerin okulu bırakıp iş hayatına atılmasının etkili olduğu vurgulandı.
Yaş Gruplarına Göre Eğitim Dışı Kalan Çocuk Sayısı
Yaş gruplarına göre yapılan incelemeye göre, 6-9 yaş grubunda 73 bin 872 çocuk eğitim dışında kalırken, 10-13 yaşgrubunda bu sayı 86 bin 269‘a ulaşıyor. En büyük eğitim dışı kalan grup ise 14-17 yaş aralığında, burada yaklaşık 452 bin 672 çocuk okula gitmiyor. Bu rakamlar, Türkiye’deki eğitim sisteminde fırsat eşitsizliği ve sosyal sorunların büyüklüğüne işaret ediyor.
