İstanbul’da yaşanan 6,2 büyüklüğündeki deprem, kentin büyük bölümünde tedirginliğe neden oldu. Özellikle eski yapıların duvarlarında ve kolonlarında meydana gelen çatlaklar, vatandaşları harekete geçirdi. Kentsel dönüşümün zaman ve maliyet açısından zorlayıcı olduğu bu dönemde, birçok kişi binayı boşaltmadan yapılabilen güçlendirme çözümlerine yöneliyor.
Kira Krizi de Güçlendirmeye Yönlendiriyor
Konut krizinin derinleşmesi ve büyük şehirlerde kiraların hızla artması, insanları alternatif çözümler aramaya itti. Depreme karşı daha güvenli yaşam alanları isteyen vatandaşlar, tahliye gerektirmeyen yöntemleri tercih ediyor. Ancak uzmanlar bu konuda uyarıyor: Her yapı güçlendirmeye uygun değil, doğru mühendislik ve analiz şart.
Uzmanlardan Uyarı: “Acele Değil, Doğru Karar”
İstanbul Bina Güçlendirme ve Mühendislik firmasından Kemal Uzuner, bazı yapıların hızlı şekilde güçlendirilmek istenmesinin riskli olabileceğini belirtti. Uzuner, “Güvenlik için önlem şart ama doğru analiz ve planlama olmadan yapılan müdahaleler zarara yol açabilir” dedi. Ayrıca mühendislik altyapısı yetersiz firmaların da sürece dahil olması, can güvenliğini tehlikeye atabiliyor.
Ruhsat Süreci Hızlanmalı
Yeni teknolojilerle uygulanan karbon fiber güçlendirme sistemleri, bazı binalarda başarılı sonuçlar verse de, her bina için uygun olmayabiliyor. Uzuner, “Yapıların özgün statik yapısı dikkate alınmadan yapılan her müdahale risklidir” diye konuştu. Üstelik ruhsat sürecinde yaşanan bürokratik zorluklar, pek çok projeyi durma noktasına getiriyor.
Ortalama Süre ve Maliyetler Ne Durumda?
Güçlendirme projeleri, genel olarak 4 ila 6 ay arasında tamamlanabiliyor. Süreç şu adımlardan oluşuyor:
- Yapı analizi ve ilk inceleme
- Risk raporunun hazırlanması
- Proje çizimi ve belediye onayı
- Uygulama süreci
- Son denetim ve teslim
Metrekare başına düşen maliyet ise 2.000 – 5.000 TL arasında değişiyor. Fiyatlar, yapının yaşı, büyüklüğü ve uygulanacak güçlendirme türüne göre farklılık gösteriyor.
Hangi Hizmetler Sunuluyor?
Firmalar genellikle şu hizmetleri sunuyor:
- Yapı analizi
- Deprem risk raporu
- Projelendirme
- Ruhsat işlemleri
- Güçlendirme uygulaması
- Denetim ve raporlama
Bürokrasi Engeli Kaldırılmalı
Vatandaş, firmayla anlaşıp güçlendirme kararı alsa bile, belediyeden onay çıkmadığı durumlar yaşanıyor. Uzmanlar, bu süreçte bürokratik prosedürlerin sadeleştirilmesi ve belediyelerin daha hızlı adım atması gerektiğini savunuyor.
Sanayi Tesisleri OSB’lere Taşınmalı
Kentsel Dönüşüm Derneği Başkanı Hüseyin Kılınçarslan, olası büyük İstanbul depreminde 500 binden fazla binanın hasar görebileceğini belirtti. Ayrıca sanayi tesislerinin organize sanayi bölgelerine taşınması gerektiğini vurguladı.
Sigortalılık Oranı Hâlâ Yetersiz
Türkiye genelinde zorunlu deprem sigortası oranı yüzde 56 seviyesinde. İstanbul bu alanda yüzde 62 ile ortalamanın üzerinde yer alıyor. En yüksek sigortalılık oranı ise Marmara’da, Yalova yüzde 83 ile başı çekiyor.
Güçlendirme ile 5 Milyon Konut Kurtarılabilir
Bina güçlendirme uzmanı Sinan Türkkan, Türkiye’de 6 milyon riskli konuttan 5 milyonunun güçlendirme yoluyla kurtarılabileceğini söyledi. Ancak bürokratik engellerin kaldırılması ve karar alım sürecinde gerekli çoğunluk oranının düşürülmesi gerektiğini belirtti.