Yeni bir araştırmaya göre, iklim krizi okyanuslardaki ölümcül sıcak hava dalgalarının süresini üç katına çıkardı. Bu artış yalnızca deniz yaşamını değil, aynı zamanda sahil şeridinde yaşayan milyonlarca insanı etkileyen fırtınaları da şiddetlendiriyor.
Deniz suyu sıcaklıklarının artması, yosun ormanları ve mercan resifleri gibi hayati ekosistemleri yok ederken, daha güçlü fırtınalara ve aşırı hava olaylarına da zemin hazırlıyor.
“Bazı Denizler Çorba Gibi Isındı”
Akdeniz’de deniz suyu sıcaklığı bazı bölgelerde 5°C artış gösterdi. İspanya’daki Mallorca Adası’nda bulunan Akdeniz Gelişmiş Araştırmalar Enstitüsü’nden Dr. Marta Marcos, yaptığı açıklamada, “Yüzmek için denize giriyorsunuz ama su çorba gibi, bu korkunç bir durum” diyerek krizin boyutuna dikkat çekti.
Araştırma, iklim değişikliğinin deniz sıcaklıklarına etkisini bu kadar geniş kapsamda inceleyen ilk çalışma olma özelliğini taşıyor. Bilim insanlarına göre, 2000 yılından bu yana yaşanan deniz sıcak dalgalarının yarısı küresel ısınma olmadan meydana gelmezdi.
Denizler Artık Daha Az Karbon Emiyor
Okyanuslar, atmosferdeki fazla karbondioksitin %90’ını emiyor. Ancak su sıcaklıklarının artmasıyla birlikte bu emilim kapasitesi azalıyor. Bu da ısınmanın daha hızlı bir şekilde atmosferde birikmesine neden oluyor.
Libya’daki 2023 sel felaketi, küresel ısınmanın fırtınaları nasıl şiddetlendirdiğine çarpıcı bir örnek sunuyor. Akdeniz’deki su sıcaklığının 5,5°C artmasıyla birlikte hava nemi yükseldi ve sonuç olarak aşırı yağış 11 bin kişinin ölümüne yol açan bir felaketi beraberinde getirdi.
Isınan Denizler, Karasal Sıcak Dalgalarını da Tetikliyor
İngiltere Ulusal Oşinografi Merkezi’nden Dr. Zoe Jacobs, bu deniz sıcak dalgalarının yalnızca deniz canlılarını değil, balıkçılık, su ürünleri ve turizm gibi ekonomik sektörleri de milyonlarca dolarlık zarara uğrattığını belirtti. Ayrıca, bu sıcaklık artışlarının karasal sıcak hava dalgalarını ve fırtınaları da şiddetlendirdiği ifade edildi.
1940’lardan Bugüne: Sıcak Gün Sayısı 15’ten 50’ye Çıktı
Araştırma ekibi, 1940 yılından bu yana deniz yüzey sıcaklıklarını modelleyerek küresel ısınmanın etkisini ayıkladı. Bu analiz, 1940’larda yılda yaklaşık 15 sıcak dalgası günü yaşanırken, günümüzde bu sayının yılda ortalama 50 güne ulaştığını ortaya koydu. Hint Okyanusu, tropikal Atlantik ve Batı Pasifik gibi bölgelerde ise bu sayı yılda 80 güne kadar çıkıyor.
Tropikal Bölgelerde Süre Uzuyor, Serin Denizlerde Şiddet Artıyor
Tropikal denizler zaten sıcak olduğundan, ek ısı bu bölgelerde dalgaların süresini artırıyor. Daha serin denizlerde ise ısı artışı yoğunluğu artırıyor. Bu durum, özellikle Akdeniz ve Kuzey Denizi’nde daha sert etkiler yaratıyor.
Reading Üniversitesi’nden Dr. Xiangbo Feng, “Küresel sıcaklıklar artmaya devam ettikçe, deniz sıcak dalgaları daha da sık ve şiddetli hale gelecek. İnsan faaliyetleri okyanusları kökten değiştiriyor. Denizleri korumak için acil iklim eylemine ihtiyacımız var” diyerek uyarıda bulundu.
