ABD merkezli üreticiler, Kanada’daki perakende zincirlerinden gelen sipariş iptalleri ve raflardan kaldırılmalar nedeniyle zor günler geçiriyor. Kanada’da büyüyen Buy Canadian (Kanadalı Ürün Al) hareketi, yalnızca siyasi bir duruş değil, aynı zamanda ABD-Kanada ticaret dengesini de derinden etkileyen bir boykota dönüştü. ABD Başkanı Donald Trump’ın Kanada’ya yönelik uyguladığı ağır gümrük tarifeleri ve Kanada topraklarıyla ilgili tartışmalı söylemleri, Kanada kamuoyunu yerli ürünlere yönlendirdi.
Trump’ın Politikaları Sonrası Kanada Raflarında Büyük Değişim
2024 yılı boyunca yaklaşık 350 milyar dolar değerinde ABD ürünü ithal eden Kanada, ABD’nin en büyük ticaret ortağı konumundaydı. Ancak son bir yılda artan tarifeler ve diplomatik gerilimler sonrası Kanada’daki birçok perakendeci, ABD menşeili ürünlere karşı temkinli davranmaya başladı. Özellikle gıda, içecek, kişisel bakım ve bebek ürünleri gibi temel tüketim alanlarında, Amerikan markalarına karşı mesafeli bir yaklaşım gözlemleniyor.
ABD’li Bebek Bezi Üreticisi Kanada Pazarından Çekildi
Kaliforniya merkezli bebek bezi ve ıslak mendil üreticisi Parasol Co, Kanada’daki perakende zincirlerine yönelik büyüme planlarını askıya aldı. Şirketin CEO’su Jessica Hung, yerel bir dağıtıcıyla birlikte yürüttükleri projede, perakendecilerin Amerikalı markalara yönelik yeni ürün lansmanlarını durdurduklarını açıkladı. Hung, “Böylesine bir direnci ilk kez görüyoruz. Dağıtıcı, bizden gelecek adımları şimdilik askıya aldıklarını ve pazardaki siyasi atmosferi bekleyeceklerini bildirdi” dedi.
Şirket, Kanada için özel Fransızca ambalajlı ürünler hazırlamış ve satış sürecine girmeye hazırken, proje iptal edildi. Hung, “Bu tür bir pazar riski bugüne kadar gündemimizde hiç olmamıştı” diyerek şaşkınlığını ifade etti.
Yerli Üreticiler Kanatlandı: Satışlar Katlandı
Kanada’da yerli üreticiler ise bu durumdan büyük ölçüde fayda sağladı. Royale markasıyla bilinen, New Brunswick merkezli Irving Personal Care, ülkede üretilen tek bebek bezi markası olarak dikkat çekiyor. Şirketin İş Operasyonları Başkan Yardımcısı Jason McAllister, son aylarda haftalık sevkiyatlarının tam dört katına çıktığını açıkladı. McAllister, “Perakendeciler, artan taleple birlikte bizimle iletişime geçiyor. Tüketiciler, Amerikan markalarına alternatif arayışında” dedi.
İçki ve Narenciye Sektörü de Boykotun Etkisi Altında
Boykot yalnızca bebek ürünleriyle sınırlı kalmadı. ABD’nin önde gelen viski ve bourbon üreticilerinden Brown-Forman, Kanada’da birçok içki mağazasının Amerikan içkilerini raflardan çektiğini duyurdu. Şirket yetkilileri, bu durumu “misilleme tarifelerden bile daha ağır bir karşılık” olarak değerlendirdi.
Aynı şekilde, Kaliforniya narenciye sektörü de ciddi kayıplar yaşıyor. Kanada’daki birçok perakende zinciri, siparişlerini iptal ederken, ihracatçılar belirsizlik nedeniyle yeni sevkiyat yapmaktan kaçınıyor. Özellikle Walmart, Loblaw’s, Metro ve Sobey’s gibi dev perakendeciler, ABD ürünlerine daha az sipariş vermeye başladı.
GT’s Living Foods’un eski satış başkan yardımcısı Daniel Bukowski, “Kanada’daki dağıtıcılarımız artık iki tır yerine bir tır sipariş veriyor. Perakendeciler, Trump’ın gümrük politikaları nedeniyle temkinli davranıyor” diyerek durumu özetledi.
Bazı ABD Şirketleri Tamamen Vazgeçti
Bu gelişmelerin ardından, Pennsylvania merkezli parfüm markası Demeter Fragrances, Kanada pazarına giriş planlarını tamamen iptal ettiğini duyurdu. Şirketin CEO’su Mark Crames, “Kanada’da Amerikan ürünlerine yönelik olumsuz bir hava oluştu. Zaten kırılgan olan pazara bu koşullarda girmemiz anlamsız” dedi.
Kanadalı Firmalar Fırsatı Değerlendiriyor
Kanada merkezli temizlik ürünleri üreticisi Grime Eater Products, yıllardır girmeye çalıştığı Canadian Tire raflarında nihayet yer bulmaya hazırlanıyor. Şirket yetkilisi Tracy Hayes, “Amerikan rakibimiz Fast Orange’ın raflardan indirileceğini öğrendik. Bizim için yepyeni bir dönem başlıyor” diyerek fırsatı değerlendirdiklerini belirtti.
Buy Canadian Hareketi Kalıcı mı Olacak?
Öte yandan, Kanada’nın önde gelen zincirlerinden Metro, “Amerikan ürünlerini doğrudan raflardan kaldırmayı planlamıyoruz, ancak yerli ürünlere öncelik veriyoruz” açıklamasında bulundu. Ancak sektör uzmanlarına göre, bu eğilim uzun vadede bir pazar daralmasına yol açabilir.
Buy Canadian hareketinin yalnızca geçici bir tepki mi yoksa kalıcı bir değişim mi olduğu henüz net değil. Fakat şu bir gerçek ki; ABD’li şirketler, Kanada’da bugüne kadar hiç karşılaşmadıkları kadar büyük bir dirençle karşı karşıya.