Avrupa Birliği (AB) tarım sektörü, giderek kötüleşen hava koşulları ve iklim değişikliği nedeniyle her yıl milyarlarca euro zarara uğruyor. Avrupa Komisyonu ve Avrupa Yatırım Bankası (AYB) tarafından yayımlanan son rapor, Avrupa’da tarım sektörünün yıllık 28,3 milyar euro kayıp yaşadığını ortaya koydu.
Kuraklık, Don ve Aşırı Yağışlar Çiftçileri Zorluyor
“Sigorta ve Risk Yönetimi: AB’de Tarım İçin Araçlar” başlıklı çalışmaya göre, AB üyesi 27 ülke, kuraklık, don, dolu ve aşırı yağış gibi iklim temelli afetler nedeniyle tarımsal üretimlerinin ortalama %6’sını kaybediyor. Rapora göre, bu kaybın:
- 17,4 milyar eurosu mahsul üretimi,
- 10,9 milyar eurosu ise hayvancılık sektörü kaynaklı.
Bu veriler, Avrupa tarımının iklim riskine karşı ne kadar kırılgan olduğunu gözler önüne seriyor.
En Büyük Tehdit: Kuraklık
Raporda en büyük tarımsal tehdit olarak kuraklık öne çıkıyor. Avrupa genelindeki iklim riski yükünün %50’den fazlası kuraklık kaynaklı. Özellikle Güney Avrupa ülkeleri, yaz aylarında yaşanan aşırı sıcaklıklar nedeniyle ciddi üretim kaybı yaşıyor.
Bununla birlikte, don, dolu ve yoğun yağış gibi diğer olumsuz hava olayları da tarımsal kayıpların yaklaşık %80’ini oluşturuyor.
Sigortasızlık Sorunu: Riskler Güvence Altında Değil
Raporda dikkat çekilen bir diğer önemli başlık ise tarım sigortalarının yaygın olmaması. AB genelinde çiftliklerin yalnızca %20 ila %30’u iklim kaynaklı zararlara karşı sigortalı. Yani yaşanan zararların büyük bölümü çiftçiler tarafından karşılıksız şekilde üstleniliyor.
Bu durum, üreticileri finansal olarak daha da kırılgan hale getiriyor. Raporda, iklim değişikliğine uyum stratejileri geliştirilmesi ve tarımsal sigortaların yaygınlaştırılması gerektiği vurgulanıyor.
Tarım Politikalarında Yeni Dönem Kapıda
Avrupa Komisyonu, iklim riskine karşı tarımı daha dirençli hale getirmek için:
- Zorunlu sigorta sistemlerinin yaygınlaştırılması,
- Kuraklık tahmin sistemlerinin geliştirilmesi,
- Çiftçilere erken uyarı teknolojileri sağlanması,
- Ve iklim dostu üretim modellerine teşvikler verilmesi gibi önlemler üzerinde çalışıyor.
Uzmanlara göre, bu tür adımlar atılmazsa Avrupa tarımının gelecek 10 yılda daha büyük krizlerle karşı karşıya kalması kaçınılmaz.
Türkiye ve Bölge Ülkeleri İçin Uyarı Niteliğinde
Rapor, sadece AB için değil, iklim krizine açık diğer tarım ekonomileri için de uyarı niteliği taşıyor. Özellikle Akdeniz havzasında yer alan Türkiye gibi ülkeler, benzer hava koşulları ve üretim riskleriyle karşı karşıya. Uzmanlar, iklim temelli risk yönetiminin küresel tarım politikalarının merkezine alınması gerektiği görüşünde.
