Tarihte ilk kez tamamı kadınlardan oluşan bir mürettebatın uzaya çıktığı tarihi yolculuğa, Türk bilim insanı Canan Dağdeviren de teknolojisiyle damga vurdu. Massachusetts Institute of Technology (MIT) bünyesinde çalışmalarını sürdüren Dağdeviren, geliştirdiği giyilebilir ultrason cihazını bugün uzaya çıkan ekip aracılığıyla uzaya gönderdi.
Blue Origin’den Tarihi Fırlatma
Jeff Bezos’un uzay şirketi Blue Origin, New Shepard aracıyla tamamı kadınlardan oluşan altı kişilik bir mürettebatı Teksas’tan uzaya gönderdi. Ekipte pop yıldızı Katy Perry, gazeteci Gayle King, Bezos’un nişanlısı Lauren Sánchez, eski NASA roket bilimcisi Aisha Bowe, aktivist Amanda Nguyen ve film yapımcısı Kerianne Flynn yer aldı. Bu tarihi uçuşta yer alan isimlerin her biri, kendi alanlarında kadın gücünün simgesi olarak görülüyor.
Dağdeviren’in Cihazı Uzaya Taşındı
Bu yolculuğa, dolaylı da olsa bilimsel bir katkı da Türkiye’den geldi. Canan Dağdeviren, meme kanserinin erken teşhisinde devrim yaratacak şekilde geliştirdiği giyilebilir ultrason cihazını uzaya gönderdiğini duyurdu. Cihaz, meme kanserini evde, düzenli taramayla erken safhada tespit etmeyi amaçlıyor.
Dağdeviren bu cihazı, düzenli kontrollerine rağmen geç evrede teşhis konan ve hayatını kaybeden teyzesinden ilham alarak geliştirdi. Bilimsel başarısı, ona BBC’nin 2023’ün ilham veren kadınları listesinde yer kazandırdı.
“İstikbal Göklerdedir”
Canan Dağdeviren, sosyal medya paylaşımında şu cümleyle dikkat çekti:
“Atatürk Cumhuriyeti’nin herkes için eşit olan sisteminde eğitim alan bir birey olarak, yıllar önce üzerinde çalışmaya başladığım giyilebilir ultrason cihazımı, tarihte ilk kez tamamı kadınlardan oluşan uzay ekibiyle uzaya gönderdim.”
Sözlerine duygusal bir not da ekledi:
“Bu bir başlangıç. Sivas’tan yola çıkan dedelerimin ve nenelerimin, kimsesizlerin kimsesiydi Cumhuriyet. İcat ettiğimiz teknolojiyi haksızlığa ve zulme uğrayan tüm canlılara armağan ediyorum. Yalnız değilsiniz.”
Bilim, Eşitlik ve Umut
Dağdeviren’in bu adımı, yalnızca bir bilimsel başarı değil; aynı zamanda kadınların bilimde, uzayda ve hayatta her alanda var olabileceğinin güçlü bir sembolü. “İstikbal göklerdedir” sözü, bu kez hem gerçek hem de mecazi anlamıyla hayata geçmiş oldu.
