Avrupa Birliği, Elon Musk’ın sahibi olduğu sosyal medya platformu X (eski adıyla Twitter) hakkında bugüne kadarki en kapsamlı dijital düzenleme soruşturmasını tamamlamak üzere. Dijital Hizmetler Yasası (DSA) kapsamında yürütülen süreç sonucunda platforma yönelik 1 milyar doları aşan bir para cezası gündemde.
New York Times‘ın aktardığına göre, bu ceza yalnızca para cezası olmayacak; aynı zamanda ürün değişikliği zorunluluğu da içerebilir. Yaptırımların yaz aylarında açıklanması ve Avrupa’nın teknoloji şirketlerine yönelik denetim politikasında yeni bir dönüm noktası olması bekleniyor.
Musk’ın X Platformu İlk Kez DSA Kapsamında Hedefte
Avrupa Komisyonu, X’in nefret söylemi, dezenformasyon ve yasa dışı içeriklerle mücadelede yetersiz kaldığını tespit etti. AB yetkilileri, X’in kullanıcı kaynaklı içerikleri denetlemedeki “serbest yaklaşımının” özellikle seçim süreçlerinde demokratik yapıları zayıflatabilecek sonuçlar doğurduğunu belirtiyor.
Yetkililere göre soruşturma 2023 yılında başlatıldı ve geçen yıl X’in yasal yükümlülüklerini yerine getirmediğine dair ön tespit kararı alındı. Platformun itirazları ve düzenleyicilerle sürdürülen görüşmelere rağmen, kapsamlı cezaların kaçınılmaz hale geldiği ifade ediliyor.
X’ten AB’ye Tepki: “İfade Özgürlüğüne Saldırı”
X, söz konusu cezaların gündeme gelmesi üzerine yaptığı ilk paylaşımda, bu yaptırımı “eşi benzeri görülmemiş siyasi sansür” olarak nitelendirdi. Şirket, Avrupa’da ifade özgürlüğünü koruma adına her türlü yasal mücadeleyi başlatacağını duyurdu.
Elon Musk, daha önce yaptığı açıklamalarda, AB düzenlemelerini ifade özgürlüğüne yönelik bir tehdit olarak değerlendirmişti. Özellikle platformun hizmet yapısına müdahale edilmesini “mahkemede güçlü şekilde karşılayacağını” ifade etmişti.
Trump’ın Seçimi ve Transatlantik Gerilimler
X’e yönelik bu yaptırım süreci, ABD ile AB arasında giderek artan ticaret ve dijital egemenlik tartışmalarının merkezinde yer alıyor. Avrupa yetkilileri, cezayı açıklarken Donald Trump’ın yeniden başkanlığa seçilmesinin ardından doğabilecek siyasi yansımaları da dikkate alıyor.
New York Times’a konuşan kaynaklara göre, Trump yönetiminin AB’nin Dijital Hizmetler ve Dijital Pazarlar Yasaları’nı Amerikan teknoloji firmalarına karşı haksız rekabet yaratacak şekilde uygulayıp uygulamadığını incelemeye aldığı biliniyor.
Soruşturma Neden Başlatıldı?
Soruşturmanın temel gerekçeleri arasında şunlar yer alıyor:
- X’in, kullanıcı verilerini dış araştırmacılarla paylaşmayı reddetmesi
- “Doğrulanmış hesap” sahiplerinin kimliklerinin doğrulanamaması
- Reklamveren şeffaflığına dair eksiklikler
- Platformda zararlı içeriklerin yayılmasının izlenememesi
Tüm bu gerekçeler, kamu güvenliği, seçim güvenliği ve demokrasiye yönelik riskler açısından Avrupa’nın yasal çerçevesine aykırı olarak değerlendirildi.
X Dışında Hedefte Başka Şirketler de Var
AB yalnızca X’i değil, diğer büyük Amerikan teknoloji şirketlerini de yakından izliyor. Yakında Meta, Apple ve Google gibi şirketlere de rekabet yasalarını ihlal ettikleri gerekçesiyle ceza açıklanması bekleniyor.
Özellikle Meta, çocuk kullanıcıları yeterince korumamakla suçlandığı ayrı bir DSA soruşturması ile karşı karşıya. Bu da Avrupa’nın dijital alanı sıkı şekilde düzenleme kararlılığını ortaya koyuyor.
