Avrupa Birliği (AB), ABD’nin uygulamaya koyduğu yeni gümrük vergilerine karşı ilk ciddi yanıtını verdi. Birliğin 27 üyesinin katıldığı oylamada, ABD menşeli ürünlere yönelik yüzde 25’lik misilleme vergisi içeren düzenleme resmen onaylandı. 15 Nisan 2025 itibariyle yürürlüğe girecek bu karar, küresel ticaret savaşlarını yeniden alevlendirebilir.
AB’den Net Mesaj: “Vergiler Gerekçesiz ve Zararlı”
Avrupa Komisyonu tarafından yapılan açıklamada, ABD’nin tek taraflı gümrük vergilerinin ekonomik temelden yoksun olduğu ve hem Avrupa ekonomisine hem de küresel ticarete zarar verdiği vurgulandı. AB yetkilileri, tercih edilen yöntemin her zaman karşılıklı ve dengeli bir müzakere süreci olduğunu belirtirken, Trump yönetiminin tutumu karşısında misillemenin kaçınılmaz hale geldiğini ifade etti.
Yeni Vergiler Hangi Ürünleri Kapsıyor?
Reuters tarafından görülen resmi belgelere göre, yüzde 25’lik misilleme vergisi uygulanacak ABD ürünleri arasında şu kalemler yer alıyor:
- Pirinç, mısır, buğday, arpa gibi tarım ürünleri
- Kümes hayvanları, meyveler, dana eti
- Ahşap, giyim ürünleri, diş ipi
- Motosiklet, bazı sanayi ürünleri
Bu ürünlerin 2024 yılı itibariyle toplam ithalat değeri yaklaşık 21 milyar euro (yaklaşık 23 milyar dolar) olarak kaydedilmişti. Bu rakam, ABD’nin AB metal ithalatına uyguladığı 26 milyar euroluk gümrük tarifesine kıyasla daha düşük. Ancak AB, misillemenin orantılı ve stratejik olduğunu savunuyor.
Otomobillere ve Daha Geniş Vergilere Ek Yanıt Yolda
AB Komisyonu kaynaklarına göre, mevcut misilleme listesi yalnızca ilk aşamayı oluşturuyor. Özellikle Trump yönetiminin otomobil ve otomobil parçalarına yönelik yeni tarifeleri yürürlüğe koyması durumunda, AB de daha geniş kapsamlı karşı önlemler almayı değerlendiriyor. AB’nin nihai hedefi, ticari gerilimi tırmandırmadan ABD’yi masaya oturtmak.
Trump Yönetiminin Ticaret Politikası Ne Getirdi?
Donald Trump’ın ikinci başkanlık döneminde uygulamaya koyduğu gümrük tarifeleri, yalnızca AB’yi değil Çin, Kanada, Meksika gibi birçok ticaret ortağını da etkilemiş durumda. Yeni dönemde çelik, alüminyum ve otomobillere uygulanan %25 ithalat vergileri dışında, neredeyse tüm ürün gruplarına yönelik %20’lik genel bir gümrük tarifesi de yürürlükte.
Bu politikalarla yerli sanayiyi koruma ve dış ticaret açığını azaltma hedefleyen Trump yönetimi, küresel tedarik zincirlerini önemli ölçüde etkiliyor. Ancak bu strateji, AB gibi büyük ticaret bloklarından ciddi karşılıklar alınmasına yol açıyor.
Viski Listeden Neden Çıkarıldı?
İlginç bir detay ise, ilk taslakta yer alan Amerikan viskisinin nihai listede çıkarılması oldu. AB kaynakları, bu kararı kendi içki üreticilerini koruma amacıyla aldıklarını belirtiyor. Özellikle İrlanda ve Almanya’daki viski üreticilerinin, ABD ürünlerine karşı oluşabilecek algıdan zarar görebileceği değerlendirildi.
Buna karşın soya fasulyesi, portakal suyu, sanayi ürünleri ve gıda maddeleri gibi ürünler listede kaldı. Bu da AB’nin misilleme kararının siyasi olduğu kadar ekonomik bir denge gözettiğini ortaya koyuyor.
Küresel Ticaret Savaşlarında Yeni Perde
Uzmanlara göre bu gelişme, küresel ticaret savaşlarında yeni bir perdeyi aralayabilir. 2018–2020 döneminde benzer tarifelerle sertleşen ticaret ilişkileri, şimdi daha karmaşık hale geliyor. ABD’nin içe dönük ekonomi politikaları ile AB’nin çok taraflı ticaret yaklaşımı arasındaki bu gerilim, özellikle otomotiv, tarım ve imalat sektörlerinde ciddi etkiler yaratabilir.
