Uluslararası Para Fonu (IMF), küresel kamu borcunun bu yıl rekor bir seviyeye ulaşacağını ve 100 trilyon dolarıaşabileceğini öngörerek, dünya ekonomisi için ciddi bir uyarıda bulundu. IMF’nin mali politika raporuna göre, birçok ülke için mali görünüm beklenenden daha olumsuz olabilir.
Kamu Borcu GSYH’nin Yüzde 93’üne Ulaşacak
IMF’nin yayımladığı son raporda, küresel kamu borcunun bu yıl küresel gayri safi yurt içi hasılanın (GSYH) yüzde 93’üne ulaşması ve 2030 yılına kadar GSYH’nin yüzde 100’üne yaklaşması bekleniyor. Bu oran, Kovid-19 pandemisinin başlamasından bu yana yaklaşık 10 puanlık bir artışa işaret ediyor.
IMF Mali İşler Departmanı Başkan Yardımcısı Era Dabla-Norris, raporun yayımlanmasından önce yaptığı açıklamada, “Küresel kamu borcu çok yüksek” diyerek bu büyüklükteki borcun dünya ekonomisi üzerindeki potansiyel etkilerine dikkat çekti.
Borç Riski Yaklaşımı Tanıtıldı
Raporda, IMF, borç projeksiyonlarına yönelik risklerin değerlendirilmesi için yeni bir “borç riski” yaklaşımını tanıttı. Bu yeni yaklaşım, borcun gelecekteki olası senaryolarını daha yakından takip etmeyi hedefliyor. En kötü senaryoda, küresel kamu borcunun 2026 yılına kadar GSYH’nin yüzde 115’ine ulaşabileceği belirtiliyor. Bu oran, IMF’nin temel tahminlerinden yaklaşık 20 puan daha yüksek bir borç yükü anlamına geliyor.
Mali Ayarlamalar Gerekiyor
IMF raporunda, küresel kamu borcunun kontrol altına alınabilmesi için ülkelerin ciddi mali ayarlamalar yapması gerektiği vurgulandı. Bu ayarlamaların büyüklüğü GSYH’nin ortalama yüzde 3,0 ila 4,5’i arasında olmalı. IMF’ye göre, bu düzeydeki mali düzenlemeler geçmişte yapılanlardan neredeyse iki kat daha büyük.
Küresel Faktörler Borçlanma Maliyetlerini Etkiliyor
Rapor, küresel ekonomik faktörlerin ülkelerin borçlanma maliyetleri üzerindeki etkisine de değindi. Önemli ülkelerdeki yüksek borç seviyelerinin diğer ülkelerdeki egemen getiri oynaklığını ve borç risklerini artırabileceği uyarısında bulunuldu. Bu durum, özellikle borç yönetiminde kırılgan olan ekonomiler için risk oluşturuyor.
Pandeminin Mirası: Artan Borç Yükü
Kovid-19 pandemisi, dünya genelinde kamu borcunu artıran en önemli faktörlerden biri oldu. 2019 yılında pandemi öncesi seviyelerde yüzde 83 olan küresel kamu borcu, pandemiyle birlikte hükümetlerin geniş çaplı teşvik paketleri ve ekonomik destek programları nedeniyle hızla arttı. Bu borçlanma eğiliminin devam etmesi, ülkeler için uzun vadeli mali sürdürülebilirlik konusunda zorluklar yaratıyor.
Küresel Ekonomiye Etkisi
Artan küresel borç seviyeleri, dünya genelinde ekonomilerin büyüme potansiyelini olumsuz etkileyebilir. Kamu borcunun sürdürülemez seviyelere ulaşması, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler için ekonomik riskleriartırıyor. Ayrıca, bu yüksek borç seviyesi, hükümetlerin gelecekteki olası ekonomik krizlere karşı manevra alanlarınıdaraltabilir.
Mali Disiplin Zorunluluğu
IMF, hükümetlerin borçlanma maliyetlerini kontrol altında tutabilmesi için mali disiplini artırmaları gerektiğini belirtiyor. Mali disiplin yoluyla ülkeler, borç seviyelerini sürdürülebilir düzeyde tutarak gelecekte olası ekonomik dalgalanmalara karşı daha hazırlıklı olabilirler.
IMF’nin raporu, küresel kamu borcunun gelecekteki risklerini gözler önüne sererken, hükümetlere borçlarını kontrol altında tutmaları ve mali disiplin sağlamaları yönünde önemli bir uyarıda bulunuyor. Küresel ekonominin uzun vadeli sağlığı için borç yönetiminde daha katı önlemler almak artık bir zorunluluk haline gelmiş durumda.
