2025-2027 Orta Vadeli Program kapsamında 2025 yılı için enflasyon oranı yüzde 17,5 olarak öngörülüyor. Ancak bu oran, birçok vergi, harç ve cezaya uygulanacak zam oranlarının çok daha yüksek olacağına işaret ediyor. Yapılan hesaplamalara göre, yılın başında emlak vergisinden motorlu taşıtlar vergisine kadar pek çok kalemde yüzde 44 oranında zam yapılması bekleniyor.
Enflasyon ve Yeniden Değerleme Oranları
Orta Vadeli Program’da (OVP), 2025 yılı için Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) bazında enflasyon oranı yüzde 17,5 olarak belirlenirken, aynı yıl başında birçok vergi ve harçta yüzde 44 oranında artış bekleniyor. Bu artış, Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesi gereğince her yıl yeniden değerleme oranı ile belirleniyor. 2025 yılı başında uygulanacak olan bu oran, Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) üzerinden hesaplanıyor.
Yeniden Değerleme Oranı Nedir?
Yeniden değerleme oranı, her yıl ekim ayı sonunda Yİ-ÜFE’nin son 12 aylık ortalamasına göre belirlenir. Bu oran, vergi, harç, ceza ve bazı ücretlerdeki artışların temelini oluşturur. Örneğin, 2023 yılında bu oran yüzde 122,93 ile tarihinin en yüksek seviyesine ulaşmıştı. 2025 yılı için yapılan tahminlerde ise bu oranın yüzde 44 seviyelerinde olacağı öngörülüyor.
Geçmişten Günümüze Yeniden Değerleme Oranları
Geçtiğimiz yıllara bakıldığında, 2020 yılında yüzde 9,11, 2022’de yüzde 36,2 olan yeniden değerleme oranı, 2023 yılında yüzde 122,93’e yükselerek rekor kırmıştı. 2024 yılında ise bu oran yüzde 58,46 olarak uygulandı. 2025 yılı başında uygulanacak oran ise yıllık enflasyon hedefinin oldukça üzerinde olacak ve vergi mükelleflerine yeni bir yük getirecek.
Yİ-ÜFE’nin Değişimi ve 2025’teki Artış
Kasım 2023’te 2882,04 olan Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi, Eylül 2024 itibarıyla aylık yüzde 1,37 artışla 3659,84’e yükseldi. Son 11 ayın ortalaması ise 3028,74 olarak kaydedildi. Yeniden değerleme oranı hesaplanırken bu ortalamalar göz önüne alınıyor. Ekim ayında Yİ-ÜFE artışı sıfır dahi olsa, yıllık artış yüzde 43,76’ya ulaşacak. Ekim ayındaki olası artış senaryolarında ise bu oran yüzde 44’ün üzerine çıkabilir.
Zam Gelecek Kalemler
Yılbaşında yapılacak zamlar birçok kalemi etkileyecek. Aşağıdaki kalemlerde ciddi oranlarda artış bekleniyor:
- Emlak Vergisi
- Çevre Temizlik Vergisi
- Motorlu Taşıtlar Vergisi
- Gelir Vergisi tarifeleri
- Veraset ve İntikal Vergisi
- Damga Vergisi
- Özel İletişim Vergisi
- Trafik Cezaları
- Ehliyet ve Pasaport Harçları
- Araç Muayene Ücretleri
- Yurtdışı Çıkış Harcı
Olası Artış Senaryoları
Ekim ayında Yİ-ÜFE’de olası bir yüzde 1,5 artış gerçekleşirse, yeniden değerleme oranı yüzde 43,96’ya, yüzde 2’lik bir artışla yüzde 44,02’ye, yüzde 2,5’lik bir artışla ise yüzde 44,09’a ulaşacak. Cumhurbaşkanı, yetkileri çerçevesinde bu oranları indirme ya da artırma yetkisine sahip olsa da, böyle bir karar alınmadığı takdirde 2025 yılı başında birçok kalemde yüzde 44 zam yapılacak.
Vergi, harç ve cezaların büyük bir kısmında yapılacak yüzde 44’lük zam, vatandaşlar üzerinde önemli bir mali yük oluşturacak. 2025 yılında ekonomik koşulların daha da zorlaşacağına dair bu gelişmeler, tüketicilerin bütçelerini ciddi anlamda etkileyecek. Yeniden değerleme oranının kesinleşmesiyle birlikte, vergi mükellefleri ve çeşitli hizmetlerden faydalananlar bu oranlardaki artışlarla karşı karşıya kalacak.
