İstanbul Ticaret Odası (İTO), eylül ayı perakende fiyat değişimlerini açıkladı. Eylül ayında İstanbul’da, fiyatı en çok artan ürün kurşun kalem olurken, fiyatı en çok düşen ürün ise limon olarak kaydedildi. İTO’nun İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi’nde yer alan 242 ürünün fiyat hareketleri incelendiğinde, 129 ürünün perakende fiyatında artış yaşandığı, 18 ürünün fiyatının düştüğü ve 95 ürünün fiyatının ise sabit kaldığı görüldü.
Kurşun Kalemde Büyük Fiyat Artışı
Kurşun kalem, eylül ayında %92,94 oranında fiyat artışıyla zam şampiyonu oldu. Kültür, eğitim ve eğlence harcamaları grubunda yer alan bu ürün, geçtiğimiz aya göre neredeyse iki katına çıkan fiyatıyla dikkat çekti. Eğitim-öğretim dönemi başlangıcında, okul malzemelerine olan talebin artması, kurşun kalem başta olmak üzere birçok kırtasiye ürününde ciddi fiyat artışlarına neden oldu.
Fiyatı artış gösteren diğer ürünler arasında, yine kültür eğitim ve eğlence harcamaları grubunda yer alan kurs ve özel ders ücretleri %79,85 artış gösterdi. Ayrıca, defter fiyatları %66,22, okul kıyafetleri %65,33, taze fasulye %46,68 ve okul çantası %30,94 oranında zamlanan diğer dikkat çekici ürünler oldu. Bu zam oranları, ailelerin eğitim harcamalarını ciddi şekilde artıran unsurlar arasında yer aldı.
Limon Fiyatı Geriledi
Eylül ayında fiyatı en çok düşen ürün ise %46,58’lik bir düşüşle limon oldu. Gıda harcamaları grubunda yer alan yaş ve kuru sebze-meyve alt grubunda bulunan limon, yaz aylarının sona ermesiyle birlikte fiyatında belirgin bir gerileme yaşadı. Limonun yanı sıra, erik %14,06, kavun %11,83, armut %7,11 oranında fiyat düşüşü yaşadı.
Diğer yandan, konut harcamaları grubunda fuel-oil %6,94 ve gaz yağı %3,86 oranında düşerken, mobilya grubunda yer alan yatak odası takımı fiyatları da %3,03 oranında geriledi. Bu fiyat düşüşleri, özellikle enerji ve gıda harcamalarında belirli bir rahatlama sağlarken, genel perakende fiyat artışları karşısında sınırlı bir etki yarattı.
Eğitim ve Kırtasiye Harcamaları Zirvede
Yeni eğitim öğretim döneminin başlaması, kırtasiye ve eğitim harcamalarının fiyatlarının yükselmesine neden oldu. Kurşun kalem, bu süreçte yaşanan yüksek talep sebebiyle en fazla zamlanan ürün olurken, diğer kırtasiye ürünleri de benzer şekilde fiyat artışlarıyla gündeme geldi. Tüketiciler, bu dönemde temel okul malzemeleri için bile yüksek harcamalar yapmak zorunda kaldı. Bu durum, özellikle aile bütçeleri üzerinde ciddi bir baskı yarattı.
Sonuç olarak, eylül ayı verileri, İstanbul’daki tüketici harcamalarında belirgin bir artış yaşandığını ortaya koyarken, kurşun kalem gibi temel eğitim malzemelerinin zam şampiyonu olması dikkat çekici oldu.