21. yüzyılın getirdiği dijital çağ, insanlık için büyük ilerlemeler sunsa da beraberinde elektronik atık (e-atık) sorunu da getirdi. Her yıl tonlarca elektronik atık üretilirken, bu atıkların çevre üzerindeki olumsuz etkileri giderek daha fazla hissediliyor. Plastiğin ardından ekosistemler için en büyük tehditlerden biri olma potansiyeline sahip olan elektronik atıklarla ne kadar etkili mücadele ettiğimiz ise tartışma konusu.
Küresel E-Atık İstatistikleri
Küresel E-Atık İstatistikleri Ortaklığı tarafından 2019 yılında yayımlanan rapora göre, dünya genelinde yılda 53,6 milyon metrik ton elektronik atık üretiliyor. Kişi başına düşen elektronik atık miktarı ise yıllık yaklaşık 16 kilogram. Kullanıcı elektroniği sektöründeki hızlı moda döngüsü ve trendler, birçok sağlam elektronik cihazın çöpe gitmesine neden oluyor. Bu da elektronik atık sorununu daha da derinleştiriyor.
Çevresel Bilinç ve Sürdürülebilir Çözümler
Son yıllarda birçok teknoloji şirketi, elektronik atıkları azaltmaya yönelik çözümler üretmeye başladı. Özellikle daha dayanıklı ve uzun ömürlü ürünler geliştirilerek, tüketicilerin çevreye duyarlı satın alımlar yapması teşvik ediliyor. Dell Technologies‘in EMEA Müşteri Çözümleri Grubu Kıdemli Başkan Yardımcısı JG Pons, kullanıcıların iklim değişikliğive küresel ısınma gibi sorunlara karşı bilinçlenerek daha sürdürülebilir ürünlere yöneldiğini belirtiyor.
Pons, Birleşik Krallık’ta yapılan bir araştırmaya göre, tüketicilerin %38’inin daha dayanıklı ürünlere daha fazla ödeme yapmayı tercih ettiğini ifade ediyor. Bu durum, teknolojik cihazların geri dönüştürülmesi ve daha sürdürülebilir markalara yönelmenin önemini ortaya koyuyor.
Yenilenmiş Ürün Kampanyaları
Elektronik atık oranlarını azaltmanın bir başka yolu ise yenilenmiş ürün kampanyaları. Samsung, Apple, ASUS gibi büyük teknoloji şirketleri, bozulan ya da kullanımı sona eren ürünleri toplayarak tamir ediyor ve “yenilenmiş ürün” etiketiyle yeniden piyasaya sürüyor. Bu kampanyalar, hem elektronik atık oranını düşürüyor hem de yeni cihaz üretiminde ortaya çıkan karbon salımını azaltıyor.
Avrupa Birliği’nin Standartlaşma Hamlesi
Avrupa Birliği (AB), elektronik atıkları azaltmak adına önemli bir adım attı. AB’nin aldığı kararla, üye ülkelerde satılacak olan tüm telefonların ve tabletlerin tek bir veri yolu ve şarj girişi standardına sahip olması zorunlu hale getirildi. USB-C standardının yaygınlaştırılmasıyla, cihazlar arası uyumluluk artacak ve gereksiz kablo atıkları azalacak.
Özellikle Apple, bu konuda uzun süredir dirense de AB’nin kararıyla birlikte iPhone 15’in USB-C girişiyle piyasaya sürülmesi bekleniyor. Aksi takdirde Apple’ın Avrupa Birliği içinde satış yapması mümkün olmayacak. Bu hamle, elektronik atıkları azaltma açısından önemli bir adım olarak görülüyor.
Elektronik atık sorunu giderek büyüyen bir çevre krizi haline geliyor. Ancak teknoloji şirketlerinin attığı adımlar, tüketicilerin çevreye duyarlı satın alma tercihleri ve standartlaşma hamleleri, bu soruna çözüm sunma potansiyeline sahip. Yenilenmiş ürünler, sürdürülebilir tasarımlar ve daha az atık üreten teknolojiler, elektronik atık sorununu hafifletmeye yönelik önemli araçlar arasında yer alıyor.
