Son dönemde Türkiye’de şarap fiyatları, gastronomi dünyasının en çok konuşulan konularından biri haline geldi. Peki, bu artış orta sınıf için şarap tüketimini bir lüks haline mi getirdi? Uzmanlarla görüştük ve şarap severlerin karşılaştığı zorluklara dair çözüm önerilerini masaya yatırdık.
Restoranlarda artan fiyatlar, dışarıda şarap içmeyi neredeyse imkânsız hale getiriyor. Ya evde kendi şarabınızı içeceksiniz, ya da fiyatları aşırı yüksek olmayan yerlere yönelmek zorunda kalacaksınız. Peki, bu durumda şarap üreticileri ve restoranlar ne yapmalı?
Restoran Fiyatları Neden Bu Kadar Yüksek?
Gazeteci Vahap Munyar’ın geçtiğimiz günlerde yazdığı bir yazı, şarap fiyatlarındaki uçurumu gözler önüne serdi. Kendi ürettikleri bir şarabın bir restoranda 3.300 liraya satıldığını gören Suvla Şarapları kurucusu Selim Zafer Ellialtı, bu fiyatın şaraplarının normal satış fiyatının çok üzerinde olduğunu belirtmişti. Türkiye’de şarap fiyatları, restoranlarda üretici fiyatlarının çok katına çıkıyor, bu da tüketiciyi zor durumda bırakıyor.
Yurtdışında durumun nasıl olduğunu anlamak için şarap eleştirmeni Vedat Milor’a danıştık. Milor, genellikle market ile restoran fiyatları arasında 2-3 kat fark olduğunu söyledi. Restoranların şarap fiyatlarını belirlerken servis kalitesi, ortam ve genel giderler gibi pek çok faktörü göz önünde bulundurduğunu belirtti. Ancak Türkiye’de şarap fiyatları, bu faktörlerin ötesinde, ekonomik kriz ve artan maliyetlerle daha da yükseğe tırmanmış durumda.
Üreticilerin ve Restoranların Fiyatlandırma Politikaları
Doluca Şarapçılık Yönetim Kurulu Üyesi Sibel Kutman Oral, Türkiye’de şarap fiyatlarının yüksek olmasının arkasında, maliyetlerin artmasının büyük bir etken olduğunu ifade etti. Üzümün kalitesinden, şarap yapım sürecine kadar her aşamanın ciddi maliyet gerektirdiğini belirten Oral, bunun yanı sıra vergilerin de fiyatları artırdığını vurguladı.
Oral ayrıca, restoranların şarap fiyatlarını belirlerken genellikle üç kat çarpanı kullandığını söyledi. Ancak bazı restoranların bu çarpanı daha da artırdığı, hatta fırsatçılık yaparak fiyatları gereksiz yere yükselttiği biliniyor. Restoranların artan maliyetlerini şaraba yansıttığını belirten Oral, pandemiden sonra pek çok insanın evde şarap içmeyi tercih etmeye başladığını ve restoranların fiyatlarının rahatsız edici boyutlara ulaştığını ekledi.
Restoranların ve Üreticilerin Gelecek Stratejileri
TURYID Başkanı Kaya Demirer ise Türkiye’de şarap fiyatlarının makul seviyelere çekilebilmesi için üreticilerin ve restoranların işbirliği yapması gerektiğini belirtti. Demirer, restoranların kâr marjını düşürerek daha fazla müşteriye ulaşabileceğini savunurken, üreticilerin de şarap kokteyllerine ağırlık vererek genç nesil arasında yeni bir tüketici kitlesi yaratabileceğini söyledi.
Restoranlarda Şarap Fiyatları Ne Olmalı?
Restoranlardaki şarap fiyatları ile market fiyatları arasındaki farkın kapanması, tüketicilerin tekrar dışarıda şarap tüketmesini sağlayabilir. Kaya Demirer’in önerisine göre, restoranlar “kendi şarabınızı getirin” gibi uygulamalara yönelebilir ve müşterilerden sadece mantar açma ücreti talep edebilir. Bu tür uygulamalarla hem şarap severlerin maliyet yükü azalabilir hem de restoranlar bu yeni strateji ile kazanç sağlayabilir.
