1 Ağustos’ta alınan tarihi bir kararla Yunanistan Parlamentosu, ülkedeki Alevi-Bektaşi inancını resmi bir dini topluluk olarak tanıdı. Bu gelişme, sadece Yunanistan’daki değil, tüm Balkanlar’daki Alevi-Bektaşi toplumu için de büyük bir dönüm noktası niteliği taşıyor.
Alınan karar doğrultusunda, Alevi-Bektaşiler, dini bir tüzel kişilik kazanarak ülkedeki Müslüman azınlığın bağlı olduğu müftülükten ayrılacak. Böylece kendi bağımsız temsil mekanizmalarını oluşturabilecekler. Bu durum, hem dini özgürlüklerin genişletilmesi hem de kültürel kimliğin korunması açısından son derece kritik bir kazanım olarak değerlendiriliyor.
Seyyid Ali Sultan Dergâhı’nın Başvurusu Sonuçlandı
Sürecin başlangıcı 2018 yılına dayanıyor. Evros (Meriç) bölgesinde yaşayan yaklaşık 3 bin 500 kişilik Alevi-Bektaşi topluluğunu temsil eden Seyyid Ali Sultan Dergâhı Koruma Heyeti, o yıl resmi statü talebiyle Yunanistan Eğitim, Din İşleri ve Spor Bakanlığı’na başvurdu.
Bakanlığın hazırladığı kanun teklifine eklenen 49. madde, 1 Ağustos’ta kabul edilerek yasalaştı. Bu sayede başvuru resmen sonuçlanmış oldu. Ayrıca yasada, Lozan Antlaşması’ndan doğan Müslüman azınlık haklarının korunmaya devam edeceği de özellikle vurgulandı.
Cemevlerine Yasal Statü Geliyor
Yunanistan’daki Alevi-Bektaşiler için bu kararın en somut sonuçlarından biri de cemevlerinin resmen tanınması oldu. İlk olarak 2022’de Yukarı Derbent köyünde açılan cemevi, Alevi-Bektaşi topluluğunun simgesel bir merkezi haline gelmişti. Yeni yasayla birlikte, hem mevcut cemevleri yasal statü kazanacak hem de yeni cemevlerinin açılmasına imkan sağlanacak.
Ayrıca eğitim alanında da önemli bir düzenleme yapıldı. Buna göre, bir okulda en az 10 Alevi-Bektaşi öğrenci bulunması halinde, bu öğrencilerin ayrı bir din dersi alma hakkı güvence altına alındı. Böylece çocukların kendi inançlarını öğrenme hakkı da yasal koruma altına girmiş oldu.
Bakan Zaharaki: “Yeni Bir Dönem Başladı”
Kararın kamuoyuna duyurulması, 1-3 Ağustos tarihlerinde düzenlenen Seyyid Ali Sultan Anma Etkinlikleri ve Geleneksel Seçek Yağlı Güreşleri kapsamında gerçekleştirilen törende oldu. Yunanistan Eğitim ve Din İşleri Bakanı Sofia Zaharaki, yaptığı konuşmada alınan kararın önemine vurgu yaptı ve “Artık yeni bir dönem başlıyor” ifadelerini kullandı.
Öte yandan, başvuruyu yapan Seyyid Ali Sultan Dergâhı Koruma Heyeti Başkanı Ahmet Karahüseyin, Bakan Zaharaki’ye teşekkür ederek Bektaşiliği simgeleyen teslim taşını ve bir plaketi takdim etti.
Tarihi Kararın Bölgesel Önemi
Yunanistan’ın aldığı bu karar, ülkedeki dini çeşitliliğin kabulü açısından da büyük önem taşıyor. Uzmanlara göre bu adım, hem Alevi-Bektaşi topluluğunun kimliğinin korunmasına katkı sağlayacak hem de bölgede farklı inanç gruplarıyla birlikte yaşama kültürünü güçlendirecek.
Özellikle Balkanlar’da yaşayan Alevi-Bektaşiler açısından da bu karar bir umut ışığı olarak görülüyor. Çünkü resmi tanınma, sadece dini hakların güvence altına alınması değil, aynı zamanda kültürel mirasın korunması açısından da kritik bir rol oynuyor.
