ABD Başkanı Donald Trump, son dönemdeki İran gerilimiyle ilgili çarpıcı bir açıklamada bulundu. Truth Social üzerinden yaptığı duyuruda, İran’ın nükleer tesislerine saldırıların ardından Tahran yönetimiyle hiçbir temas kurmadığını ve herhangi bir teklifte bulunmadığını ifade etti. Bu çıkışı, hem ABD iç siyasetinde hem de uluslararası arenada dikkat çekti.
Trump’tan Demokratlara Sert Gönderme
Trump, paylaşımında, “Biri şu Demokrat Senatör Chris Coons’a, İran’a hiçbir şey teklif etmediğimi söylesin.” sözleriyle, Demokrat Parti’ye yüklendi. Eski Başkan Barack Obama’nın döneminde İran’a milyarlarca dolar aktarıldığını vurgulayan Trump, kendi yönetiminin böyle bir adım atmadığını net bir şekilde ortaya koydu.
Ayrıca Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA) anlaşmasının artık geçerli olmadığını savunan Trump, ABD’nin İran’la herhangi bir diplomatik görüşme yürütmediğini de ekledi.
İsrail-İran Arasındaki Gerilim Tırmandı
13 Haziran’da İsrail, İran’ın nükleer tesisleri dahil olmak üzere birçok stratejik noktayı hedef alan büyük çaplı saldırılar gerçekleştirdi. Bu saldırılar sonucunda, İran Genelkurmay Başkanı, Devrim Muhafızları Komutanı, bazı üst düzey askerî yetkililer ve 9 nükleer bilim insanı hayatını kaybetti.
İran Sağlık Bakanlığı, İsrail saldırılarında şu ana kadar 606 sivilin öldüğünü, 5 bin 332 kişinin ise yaralandığını açıkladı. Bu gelişme, bölgede tansiyonu daha da artırdı.
ABD ve İran Arasında Tehlikeli Restleşme
İsrail’in ardından, ABD de 22 Haziran’da İran’ın Natanz, Fordo ve İsfahan’daki nükleer tesislerine doğrudan saldırı düzenledi. Bu hamleye karşılık olarak, İran 23 Haziran’da Katar’daki El-Udeyd Hava Üssü’nü vurdu. Bu saldırılar, iki ülke arasında tehlikeli bir restleşmenin fitilini ateşledi.
Ancak tansiyonun zirveye çıktığı bu dönemde, Donald Trump 24 Haziran’da bir açıklama yaparak, İran ve İsrail arasında ateşkes sağlandığını duyurdu. Bu açıklama, dünya kamuoyunda bir nebze olsun rahatlama sağlasa da bölgede hâlâ büyük bir belirsizlik hâkim.
Trump’ın Açıklamaları Ne Anlama Geliyor?
Trump’ın “İran’a teklif yapmadım” çıkışı, hem Demokratlar’ı hedef alıyor hem de ABD’nin bu krizdeki pozisyonunu netleştiriyor. Özellikle Kasım 2024’te yapılacak başkanlık seçimlerine giderken, Trump’ın dış politika söylemleriyle seçmen desteğini artırmayı hedeflediği görülüyor.
Bu açıklamalar aynı zamanda ABD’nin İsrail yanlısı duruşunun devam ettiğini ve İran’a karşı tavrında herhangi bir yumuşama olmadığını gösteriyor. Ancak bölgede taraflar arasındaki kırılgan dengeler göz önünde bulundurulduğunda, bu tür açıklamaların sahadaki etkisi de yakından izleniyor.
