Sudan, iç savaşın üçüncü yılına girerken dünyanın en büyük insani krizlerinden birini yaşıyor. Birleşmiş Milletler (BM) ve uluslararası yardım kuruluşları, ülkede açlık, kitlesel göç ve mülteci kamplarına yönelik saldırıların giderek şiddetlendiğini belirtiyor. 13 milyondan fazla kişi yerinden edilirken, yaklaşık 25 milyon kişi yeterli gıdaya erişemiyor.
Darfur’da Katliam, El Fasher Kuşatma Altında
Sudan ordusu ile paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (RSF) arasındaki çatışmalar, son haftalarda özellikle Darfur bölgesinde şiddetlendi. RSF’nin El Fasher ve çevresindeki Zamzam ve Abu Shouk kamplarına düzenlediği saldırılarda 400’den fazla sivilin hayatını kaybettiği bildirildi. BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, uluslararası toplumun kayıtsızlığını eleştirerek, bu saldırıların “toplu felaketin kaçınılmaz sonuçları” olduğunu vurguladı.
13 Milyon Yerinden Edildi, Açlık 637 Bin Kişiyi Sardı
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği ve Uluslararası Göç Örgütü, sadece Zamzam kampından hafta sonu itibarıyla 400 bin kişinin kaçtığını açıkladı. Ülkede 13 milyon kişi yerinden edilmiş durumda. Açlık, başta Darfur olmak üzere ülkenin pek çok bölgesini etkiliyor. El Fasher’de yaklaşık 637 bin kişi için kıtlık alarmı verildi.
Uluslararası Sessizlik Eleştiriliyor
Oxfam yetkilisi Elise Nalbandian, “Sudan artık her açıdan en kötü durumda. Dünyanın en büyük insani, açlık ve göç krizini yaşıyoruz” dedi. Ancak Gazze ve Ukrayna savaşları gibi diğer krizlerin gölgesinde kalan Sudan, uluslararası kamuoyunda yeterince yankı bulamıyor. Dünya Gıda Programı da krizin görünmez hale geldiğine dikkat çekerek, “Sudan artık unutulmadı; doğrudan görmezden geliniyor” açıklamasında bulundu.
2. Kez Soykırım Suçlaması: RSF Resmen Suçlandı
ABD, 2025 yılı başında RSF’yi resmen soykırım suçu işlemekle itham etti. RSF, Darfur’da 2000’li yıllarda da soykırımla suçlanan Cancavid milislerinden türemişti. UNHCR raporlarına göre, RSF ve müttefikleri, Masalit halkına yönelik etnik temizlik gerçekleştirdi. Kadınların toplu tecavüze uğradığı, erkek çocukların sokak ortasında vurularak öldürüldüğü belgelerle ortaya kondu.
İç Savaşın Kökleri: Demokrasi Umudu Savaşa Dönüştü
Sudan’daki kriz, 2019’da diktatör Ömer el-Beşir’in devrilmesiyle başlayan demokratikleşme sürecinin, ordu ve RSF arasındaki güç mücadelesine dönüşmesiyle başladı. 2021’de sivil geçiş hükümetini birlikte deviren Abdel Fattah al-Burhan ve Mohamed Hamdan Dagalo (Hemedti), kısa sürede karşı karşıya geldi. 2023 Nisan’ında başlayan savaş, hızla ülkenin geneline yayıldı.
Barış Umudu Zayıf, Müzakereler Tıkanmış Durumda
İngiltere’nin ev sahipliğinde 20 ülkenin dışişleri bakanları bu hafta Londra’da Sudan barışı için yeniden toplanacak. Ancak uzmanlar, bu girişimin kalıcı sonuç doğuracağına ihtiyatlı yaklaşıyor. Daha önceki müzakereler, bölgesel aktörlerin müdahalesi ve çatışmaların çok taraflılığı nedeniyle sonuçsuz kalmıştı.
