Nisan ayının ortasında yaşanan ani soğuk hava dalgası, Türkiye’nin dört bir yanındaki tarım alanlarında büyük hasara yol açtı. Özellikle gece sıcaklıklarının -15 dereceye kadar düştüğü bölgelerde, başta kayısı, elma, kiraz ve üzüm olmak üzere birçok meyve türü zarar gördü. Zirai donun etkileri, yalnızca tarlalarla sınırlı kalmayacak; arz zinciri ve gıda fiyatları üzerinde de baskı yaratması bekleniyor.

Tarım Sektörü Alarmda: İç ve Doğu Anadolu’da Büyük Hasar

Son üç günde etkili olan soğuk hava, Niğde, Kayseri, Tunceli, Erzincan, Malatya ve Çanakkale gibi meyve üretiminde öne çıkan illerde ciddi kayıplara neden oldu. Zirai don, ağaç dallarındaki tomurcukları ve çiçekleri kurutarak, ürünün henüz oluşmadan yok olmasına yol açtı.

Üretim Merkezlerinde Kayıp Yüzde 80’e Ulaştı

Üreticiler, dumanlama ve örtüleme gibi önlemler alsa da sabah saatlerinde etkili olan don karşısında ürünlerini koruyamadı. Özellikle:

• Niğde ve Karaman’daki elma bahçeleri,
• Malatya’daki kayısı ağaçları,
• Amasya ve Tokat’taki kiraz ve erik üreticileri,
• Erzincan, Gümüşhane, Bayburt çevresindeki dut ve üzüm bağları

ağır hasar aldı. Malatya Ziraat Odası Başkanı Eyüp Gönültaş, bazı mahallelerde hiç çiçek kalmadığını, zararın yer yer yüzde 80’i aştığını belirtti.

Çiftçiler Destek Bekliyor: Borç Erteleme ve Afet Fonu Talebi

Ziraat odaları ve tarım müdürlükleri, sahada zarar tespit çalışmalarını sürdürüyor. İlk tahminlere göre birçok çiftçi bu yılı zararla kapatacak. Üretimin sürdürülebilirliği için çiftçiler:

• Borçların ertelenmesi,
• Doğrudan gelir desteği,
• Sigortasız alanlara özel afet fonu gibi destekler talep ediyor.

Arz Zinciri Kırılıyor, Gıda Enflasyonu Kapıda

Zirai donun etkileri, yalnızca üreticiyle sınırlı kalmayacak. Üretimdeki azalma, pazara çıkan ürün miktarını düşürecek ve bu da fiyatlara doğrudan yansıyacak. Uzmanlar, önümüzdeki aylarda:

• Taze meyve fiyatlarında artış,
• İşlenmiş gıda ürünlerinde maliyet yükselişi,
• Market raflarında tedarik sıkıntıları yaşanabileceğini belirtiyor.

Bakan Yumaklı: “Üreticimizin Yanındayız”

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, yaşanan don felaketine ilişkin yaptığı açıklamada, Bakanlık ekiplerinin sahada olduğunu vurguladı:

“Don ve doludan etkilenen üreticilerimiz, il/ilçe müdürlüklerimize, sigortalı üreticiler ise ALO TARSİM 172 ihbar hattına başvursun.”

Yumaklı, zararın tespiti sonrası gerekli desteklerin sağlanacağını belirtti.

Tarım Sigortalarının Önemi Bir Kez Daha Ortaya Çıktı

İklim krizine bağlı olarak artan doğal afetler, tarım sigortalarının kritik rolünü bir kez daha gündeme taşıdı. Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM), don, dolu, sel gibi olaylarda üreticilere ödeme yaparak hasarı bir nebze olsun telafi ediyor. Uzmanlara göre:

• Sigortalılık oranlarının artırılması,
• Prim desteklerinin genişletilmesi,
• Üreticinin afetlere karşı bilinçlendirilmesi

gelecekte benzer krizlerin etkisini azaltabilir.