New York Times, ABD’de aralarında Harvard, Stanford, California Üniversitesi gibi prestijli kurumların da bulunduğu birçok üniversitede eğitim gören en az 147 uluslararası öğrencinin vizesinin aniden ve gerekçesiz şekilde iptal edildiğini yazdı. Söz konusu gelişme, eğitim kurumları içinde belirsizlik yaratırken, öğrenciler arasında sınır dışı edilme endişesini büyüttü.
Harvard’dan Teksas Üniversitesi’ne Kadar Geniş Bir Yelpaze Etkilendi
Vize iptalleri, yalnızca özel üniversitelerle sınırlı kalmadı. Teksas Üniversitesi (Austin) ve Minnesota State Üniversitesi (Mankato) gibi kamu üniversitelerinde de benzer vakaların bildirildiği açıklandı. California Üniversitesi sistemindeki kampüslerde onlarca öğrenci benzer durumla karşı karşıya kaldı.
Açıklamasız Vize İptalleri Hukuki Sorun Yaratıyor
Göçmenlik avukatları, son bir haftadır gerekçesiz biçimde vizelerinin iptal edildiğini belirten çok sayıda öğrenciden yardım çağrısı aldıklarını bildirdi. Vize iptallerinin çoğuna dair herhangi bir resmi açıklama yapılmadığı gibi, öğrencilere itiraz hakkı da tanınmadı.
Bazı durumlarda, yıllar öncesine dayanan küçük suç kayıtları, hız limitini aşmak ya da alkollü araç kullanmak gibi hafif ihlaller bile vize iptali gerekçesi olarak gösteriliyor. Özellikle Filistin yanlısı etkinliklere katılan öğrencilerin hedef alındığı iddiaları kamuoyunda geniş yankı buldu.
Filistin Yanlısı Öğrencilere Baskı mı Uygulanıyor?
Columbia Üniversitesi yüksek lisans öğrencisi Mahmoud Khalil, kampüs protestolarına katıldığı gerekçesiyle geçtiğimiz ay New York’taki evinde gözaltına alındı ve Louisiana’ya gönderildi.
Tufts Üniversitesi öğrencisi Türk vatandaşı Rumeysa Öztürk de benzer şekilde, sokakta arkadaşlarıyla buluşmaya giderken ICE ajanları tarafından gözaltına alındı. Öztürk’ün kısa süre önce Filistin yanlısı bir makale kaleme aldığı biliniyor.
New York Times’a göre, bu tür vakalar son dönemde hız kazandı ve ABD yönetiminin, öğrenci vizelerini göçmenlik politikasının bir parçası haline getirdiği yorumlarına neden oldu.
“Alışılmış Devlet Uygulamalarına Aykırı”
Presidents’ Alliance CEO’su Miriam Feldblum, durumu “hukuki teamülleri hiçe sayan bir uygulama” olarak tanımladı. ABD hükümetinin, vize iptallerini herhangi bir açıklama yapmadan yürürlüğe koyduğunu ve öğrencilerin savunma hakkının engellendiğini ifade etti.
Sosyal Medya Takibi de Gerekçe Olabilir
Geçtiğimiz ay ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, vize başvurusunda bulunan kişilerin sosyal medya geçmişlerinin incelenmesi yönünde talimat vermişti. Amaç, ABD ya da İsrail karşıtı görüş belirten bireylerin ülkeye girişini önlemek olarak açıklanmıştı. Uzmanlara göre bu uygulama, üniversite kampüslerinde ifade özgürlüğünü sınırlandırma riski taşıyor.
Hukuki Koruma Ortadan Kalkıyor
Vize iptaliyle birlikte öğrencilerin hukuki statüsü de sona eriyor. Bu durumda öğrenci ya ABD’yi terk etmek zorunda kalıyor ya da ICE gözaltısı ve sınır dışı işlemleriyle karşı karşıya kalıyor. Bazı öğrenciler, gözaltı endişesi nedeniyle ülkeyi gönüllü olarak terk etti.
İptaller, yalnızca lisans öğrencilerini değil, yüksek lisans, doktora, hatta çalışma izniyle ülkede kalan mezunları da kapsıyor.
Dava Süreçleri Başladı
Göçmenlik avukatı Fuji Whittenburg, benzer bir durumu meslek hayatında ilk kez yaşadığını ifade ederek, “Polis kaydı bile olmayan temaslar bile vize iptali gerekçesi haline geldi” dedi. Whittenburg’un bir öğrencisinin, 10 yıl önce aldığı alkollü araç kullanma cezası nedeniyle vizesi iptal edildi.
Üniversitelerden Destek Çağrısı
California Üniversitesi Rektörü Michael Drake’e gönderilen açık mektupta, üniversitelerin mağdur öğrencilerle dayanışma göstermesi, vizesi iptal edilen öğrencilerin uzaktan eğitime devam etmesi, burs ve maaşlarının kesilmemesi ve hukuki destek sağlanması çağrısında bulunuldu.
ACLU Dava Açtı
Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği (ACLU), Dartmouth College’da doktora yapan Çinli öğrenci Xiaotian Liu adına dava açtı. Liu’nun hiçbir suç kaydı bulunmadığı, herhangi bir protestoya katılmadığı belirtildi. Üniversitenin kendisi bile Liu’ya gönderdiği e-postada, bu sürecin “standart dışı ve olağandışı” olduğunu kabul etti.