İngiltere’nin güneybatısındaki Cornwall bölgesinde, Avrupa’nın ilk Atlantik ılıman yağmur ormanı araştırma istasyonu kurulmaya hazırlanıyor. Bodmin Moor’daki tarihi Cabilla çiftliğinde inşa edilecek olan bu merkez, yalnızca doğa severler için değil, bilimsel çevreler ve çevre politikaları açısından da heyecan verici bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Thousand Year Trust adlı doğa koruma vakfı tarafından başlatılan proje, hem biyoçeşitlilik açısından eşsiz olan ılıman yağmur ormanlarını koruma altına almayı hem de akademik çalışmalar için sürdürülebilir bir üs oluşturmayı hedefliyor. İlk etapta 750 bin sterlinlik bir fon ihtiyacı için bağış kampanyası başlatıldı.
Unutulmuş Ekosistem: Atlantik Ilıman Yağmur Ormanları
Projeyi yöneten Merlin Hanbury-Tenison, “Herkes tropik yağmur ormanlarını bilir ama ılıman yağmur ormanları neredeyse hiç tanınmaz” diyerek projenin neden önemli olduğunu şu sözlerle açıklıyor:
“İnsanlar Amazon gibi ormanları dünyanın akciğeri olarak tanıyor çünkü onlar hakkında bolca araştırma yapıldı. Ancak Atlantik ılıman yağmur ormanları için bilimsel çalışma neredeyse yok denecek kadar az.”
İngiltere, İrlanda, Galler ve batı İskoçya başta olmak üzere Avrupa’nın batı kıyılarında yer alan bu ormanlar, özellikle likenler, yosunlar ve eğrelti otları gibi epifitik bitki türlerinin barındığı özel mikroekosistemleri içeriyor. Ayrıca karbon yutma kapasiteleri sayesinde iklim kriziyle mücadelede kritik rol oynuyorlar.
Ne yazık ki bu değerli orman örtüsünün büyük bir kısmı tarih içinde yok oldu. Günümüzde Atlantik ılıman yağmur ormanları, dünya kara yüzeyinin yalnızca %1’inden azını kaplıyor. Bu da onları gezegenin en nadir ekosistemlerinden biri haline getiriyor.
Akademik İşbirlikleri ve Bilimsel Merkez Olma Yolunda
Hanbury-Tenison, 2024 yılında Cabilla’da 20 yüksek lisans öğrencisini ağırladıklarını ve şu anda 6 doktora öğrencisinin projeye entegre olduğunu belirtti. Yeni istasyonun tamamlanmasıyla bu sayının iki katına çıkması hedefleniyor.
Araştırma merkezi; öğrenciler, akademisyenler ve gönüllüler için konaklama alanları, laboratuvarlar, yemekhane ve açık hava seminer alanı içerecek şekilde tasarlandı. Yapı, bölgeden sağlanacak sürdürülebilir yerel kereste ile inşa edilecek ve Woodland Trust tarafından desteklenecek.
Eğitim ve Halk Bilinci İçin Yeni Bir Merkez
Merlin Hanbury-Tenison’ın amacı sadece bilimsel çalışma değil. Aynı zamanda halkın ve özellikle çocukların bu değerli ormanlarla duygusal bir bağ kurmasını sağlamak:
“Brezilya ya da Borneo halkı ormanlarıyla gurur duyuyor. Biz de aynı şekilde, bir ‘yağmur ormanı adasında’ yaşadığımızı bilmeli ve bununla gurur duymalıyız.”
Bu misyonun bir parçası olarak, proje eğitim materyalleri üretmeyi ve okullarla aktif iş birlikleri kurmayı da hedefliyor. “The Lost Rainforests of Britain” kitabıyla bu konuda farkındalık yaratan Guy Shrubsole’un da destek verdiği kampanyalar, İngiltere’nin yağmur ormanlarını 2050’ye kadar iki katına çıkarmayı amaçlıyor.
Destekler Sürerken Baba Tenison’dan Anlamlı Katkı
Proje yalnızca akademik değil, toplumsal dayanışma yönüyle de dikkat çekiyor. Merlin Hanbury-Tenison’ın babası, ünlü kâşif ve Survival International kurucusu Robin Hanbury-Tenison, 89. yaş gününü kutlamak için 25 millik sponsorlu nehir kürek etkinliği düzenleyecek. Bu etkinlik, Cabilla’da kurulacak araştırma istasyonu için bağış toplanmasına katkı sağlayacak.
