Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, G20 Liderler Zirvesi için gittiği Brezilya’dan dönerken uçakta gazetecilerin sorularını yanıtladı. Asgari ücret ve emekli maaşlarıyla ilgili milyonları ilgilendiren önemli açıklamalarda bulunan Erdoğan, “Halkımızı enflasyona ezdirmeyeceğiz,” dedi.
Enflasyonla Mücadele ve Gelecek Hedefleri
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mayıs 2024’ten bu yana enflasyon oranlarında düşüş yaşandığını ve bu düşüşün önümüzdeki aylarda da devam edeceğini belirtti. 2025 yılı için ise hem para hem de maliye politikalarında daha dengeli bir sürecin hedeflendiğini ifade etti.
Erdoğan, “2023 yılında enflasyon oranı yüzde 65’ti. Buna rağmen asgari ücrete toplam yüzde 107,5 zam yaptık. Bu yıl ise yüzde 49 zam verdik. Ekim ayında enflasyon yüzde 49’un altına geriledi ve yılı yüzde 44 seviyesinde kapatmayı öngörüyoruz,” diye konuştu.
Zam Süreçleri
2023 yılında Ocak ayında 5.500 TL iken Temmuz ayında yapılan yüzde 34’lük zam ile 11.402 TL’ye yükseldi. Ocak 2024 itibarıyla bu rakam 17.002 TL oldu. Cumhurbaşkanı, bu artışların işçi ve emekçilerin yaşam kalitesini artırma hedefiyle yapıldığını vurguladı.
Erdoğan, temel mallardaki enflasyonun yüzde 28,5, sebze ve meyvede yüzde 40 civarında olduğunu belirterek, yüksek oranların kira ve özel eğitim gibi hizmetlerden kaynaklandığını söyledi. “Enflasyon artık kalıcı bir düşüş trendine girdi. İnşallah bu şekilde yolumuza devam edeceğiz,” dedi.
Zam Oranı Nasıl Belirleniyor?
Yasa gereği 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirleniyor. Bu komisyonda işçi tarafını Türk-İş, işveren tarafını ise TİSK temsil ediyor. Komisyonun kararları oy çokluğuyla alınıyor ve çoğunluk sağlanamazsa başkanın oyu belirleyici oluyor.
TÜİK ve ENAG Enflasyon Verileri
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ekim 2023 itibarıyla yıllık enflasyon oranını yüzde 48,58 olarak açıkladı. Aynı dönemde aylık artış yüzde 2,88 olarak gerçekleşti. ENAG ise yıllık enflasyonu yüzde 89,77 olarak hesapladı. ENAG’a göre, ulaştırma kalemi yüzde 10,38 ile en fazla artış gösteren grup oldu.
2023 Yılında İşçilerin Durumu
Türkiye’de 10 işçiden 6’sı, asgari ücretin yüzde 20 fazlasının altında bir gelirle çalışıyor. Bu oran, 20 yıl önce 10 işçide 4 iken 2023’te ciddi bir artış gösterdi. TÜRK-İŞ’e göre, dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 14.025 TL olarak belirlenirken, asgari ücret bu sınırı sadece birkaç ay aştı. Bu durum, işçilerin büyük bir kısmının açlık sınırının altında yaşadığını ortaya koyuyor.
DİSK-AR’ın Araştırma Verileri
DİSK-AR’ın “Asgari Ücret Araştırması 2024” raporu, asgari ücretin giderek ortalama ücret haline geldiğini gösteriyor. 2022 yılında asgari ücretin yüzde 5 fazlası veya altında kazananların oranı yüzde 37,5’e ulaştı. Ayrıca, asgari ücretin iki katından fazla kazananların oranı yüzde 18,1’e düştü.
Avrupa’da Durum Ne?
Eurostat verilerine göre, Avrupa ülkelerinde asgari ücretin yüzde 5 fazlası ve altında kazananların oranı oldukça düşük. Örneğin, İspanya ve Belçika’da bu oran yüzde 1’in altında iken Fransa’da yüzde 11,6, Almanya’da yüzde 6,6 olarak belirlendi. Türkiye ise yüzde 37,5 ile Avrupa ülkelerinin çok üzerinde yer alıyor.
