Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren Türk kadınları, toplumda kendilerine yer açmak için cesur adımlar attılar. Kendi dönemlerinde gösterdikleri mücadele ve kararlılık, bugün bizim için yol gösterici olmaya devam ediyor. Bu yazıda, Cumhuriyet kadınlarının bize miras bıraktığı hikayelerle ilham bulacak ve onların hayatlarını anlatan kitaplar hakkında öneriler alacaksınız. İşte Türk edebiyatında iz bırakmış ve tüm kadınlara ilham veren Cumhuriyet kadınları!
Muazzez İlmiye Çığ: Sümer Tarihinin İzinde
Muazzez İlmiye Çığ, Cumhuriyet döneminin en önemli araştırmacılarından biri olarak tanınır. Sümer ve Hitit kültürleri üzerine yaptığı kapsamlı çalışmaları, onu Türk ve dünya tarihinde saygın bir konuma getirmiştir. 109 yaşında olmasına rağmen, bilgiye olan tutkusu ve Cumhuriyet değerlerine bağlılığı halen ilham kaynağıdır. Çığ, yazdığı bilimsel eserler ve makalelerle bilgisini gelecek nesillere aktarmaya devam ediyor.
Kitap Önerisi: Yaşadım Demek İçin Ne Yapmalı? – Muazzez İlmiye Çığ & Büşra Sanay
Afife Jale: Sahnenin İlk Kadın Kahramanı
Afife Jale, Osmanlı döneminde Müslüman kadınların sahneye çıkmasının yasak olduğu bir dönemde tiyatro hayalini gerçekleştiren ilk kadın oyuncu olarak tarihe geçti. Babasının itirazlarına rağmen tiyatro sahnesine adım atması, bugün binlerce Türk kadınının sahnede var olmasının önünü açtı. Afife Jale’nin cesur adımları, sanatta ve toplumsal yaşamda kadınların önündeki engellerin kaldırılması yolunda ilklerden biri olmuştur.
Kitap Önerisi: Nefesi Tutku Olan Kadın Afife Jale – Osman Balcıgil
Türkan Saylan: Toplum Sağlığı İçin Mücadele Eden Bilim Kadını
Türkan Saylan, hayatını cüzzam hastalığı ile mücadeleye ve Türkiye’de kadınların eğitim almasına adayan bir bilim kadınıdır. Cüzzamla Savaş Derneği’ni kurarak hastalara umut olan Saylan, aynı zamanda binlerce kız çocuğunun eğitim almasına da vesile olmuştur. Saylan’ın gösterdiği çaba ve emek, toplumsal değişimin sembollerinden biri haline gelmiştir.
Kitap Önerisi: Türkan – Ayşe Kulin
Mina Urgan: Edebiyatın Cesur “Dinazor”u
Cumhuriyet’in değerlerine olan inancı ve kendine verdiği “dinazor” lakabıyla tanınan Mina Urgan, edebiyat alanında özgün bir isimdir. İngiliz edebiyatının en önemli eserlerini Türkçeye kazandıran Urgan, hem yurtiçinde hem de yurtdışında özgür bir sanat ve düşünce ortamında var olmayı başarmıştır. Anılarında, Atatürk’ten Nazım Hikmet’e kadar pek çok ünlü isimle olan dostluğunu paylaşmıştır.
Kitap Önerisi: Bir Dinazorun Anıları ve Bir Dinazorun Gezileri – Mina Urgan
Dr. Safiye Ali: İlk Kadın Doktor ve Eğitim Mücadelesi
Dr. Safiye Ali, Türkiye’nin ilk kadın doktoru olarak bilinir. Tıp fakültesine kadın öğrenci kabul edilmediği bir dönemde Almanya’da tıp eğitimi alarak mesleğini yapmayı başarmıştır. Safiye Ali, anne ve çocuk sağlığı alanında önemli katkılarda bulunmuş ve Cumhuriyet sonrası Türkiye’ye dönerek kız çocuklarına tıp eğitimi vermiştir. Onun çabaları, bugün pek çok kadının sağlık sektöründe yer almasına olanak sağlamıştır.
Kitap Önerisi: Türkiye’nin İlk Kadın Doktoru Safiye Ali – Nuran Yıldırım
Süreyya Ağaoğlu: İlk Türk Kadın Avukat
Süreyya Ağaoğlu, Türkiye’nin ilk kadın avukatı olarak hukuk alanında önemli bir ilke imza attı. Kadınların hukuk fakültesine kabul edilmediği bir dönemde, İstanbul Hukuk Fakültesi’ne girmeyi başaran Ağaoğlu, karma eğitimin yaygınlaşmasına katkı sağlamıştır. Ağaoğlu’nun mücadelesi, kadınların eğitim ve toplumsal yaşamda eşit haklara sahip olmaları için güçlü bir örnektir.
Kitap Önerisi: Bir Ömür Böyle Geçti & Sessiz Gemiyi Beklerken – Süreyya Ağaoğlu