Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, genç yaşlarından itibaren kendini geliştiren bir lider ve disiplinli bir asker olarak öne çıkmıştır. Atatürk’ün bu özellikleri kazanmasında, eğitim hayatında gittiği okullarda tanıştığı öğretmenlerin ve aldığı eğitimin büyük bir etkisi vardır. Bu içerikte, Mustafa Kemal Atatürk’ün eğitim hayatı boyunca etkilenerek gelişim gösterdiği okulları ve kendisini etkileyen öğretmenleri sizler için kronolojik sırayla derledik.
Atatürk’ün Eğitim Hayatının Başlangıcı: Mahalle Mektebi
Atatürk’ün eğitim serüveni, annesi Zübeyde Hanım’ın isteği doğrultusunda Mahalle Mektebi ile başlamıştır. İlkokul seçimi sırasında, annesi Zübeyde Hanım daha geleneksel bir eğitim isterken babası Ali Rıza Efendi, yenilikçi bir eğitim arzulamaktaydı. Küçük Mustafa, annesinin isteği üzerine Mahalle Mektebi’ne kayıt oldu.
Modern İlköğretim: Şemsi Efendi Okulu
Şemsi Efendi Okulu, dönemin modern eğitim tekniklerinin uygulandığı bir okuldur. Babasının isteğiyle Mahalle Mektebi’nden Şemsi Efendi Okulu’na geçen Atatürk, burada disiplinli ve yenilikçi bir eğitim aldı. Bu okul, gelecekteki liderlik ve vizyon gelişiminde önemli bir etkiye sahipti.
Atatürk’ün Eğitim Gördüğü Son Sivil Okul: Mülkiye Rüştiyesi
Babasının ölümünden sonra Mülkiye Rüştiyesi’nde eğitime devam etmek isteyen Mustafa, eğitim için Mülkiye Rüştiyesi‘ne kaydoldu. Ancak, okuldaki disiplin sorunları nedeniyle okula devam edemedi. Mustafa Kemal’in, bu dönemde haksızlıklara boyun eğmemeyi öğrendiği ve kişilik gelişiminin bu dönemde başladığı söylenebilir.
Kemal İsminin Doğuşu: Selanik Askeri Rüştiyesi
Askeri okula gitmeyi çok isteyen Mustafa, Selanik Askeri Rüştiyesi’ne sınavla girdi. Bu okulda “Kemal” adını alarak Mustafa Kemal olarak anılmaya başladı. Matematik öğretmeni olan Mustafa Bey, ona “Kemal” ismini vererek anlamını da “olgunluk” olarak açıklamıştır. Bu dönemde edindiği disiplin, Atatürk’ün askerlik kariyerinin temellerini oluşturmuştur.
Bağımsızlık Tutkusunu Edindiği Okul: Manastır Askeri İdadisi
Atatürk, bağımsızlık ve vatan sevgisini geliştirdiği Manastır Askeri İdadisi‘nde, edebiyat ve tarih derslerine büyük ilgi gösterdi. Tarih öğretmeni Mehmet Tevfik Bilge’den etkilenerek Harp Okulu‘na gitme fikrini bu okulda şekillendirdi. Burada edindiği okuma alışkanlığı ve tarih bilgisi, onu ileride bir lider ve devlet adamı yapacak temelleri attı.
Harp Okulu: Mekteb-i Harbiye-i Şahane
Mustafa Kemal, Manastır Askeri İdadisi’nden sonra Mekteb-i Harbiye-i Şahane‘ye girmiştir. Bu dönemde Fransızca‘ya olan ilgisi artmış ve dünya siyasetini takip etmeye başlamıştır. Atatürk, burada askeri strateji ve disiplin alanında derinlemesine bir eğitim almış ve teğmen rütbesine ulaşarak Harp Akademisi’ne geçiş yapmıştır. Galata Beyoğlu‘nda geçirdiği bu yıllar, onun yabancı dil bilgisini ve dünya görüşünü geliştirdiği dönemi oluşturur.
Son Eğitim Yeri: Harp Akademisi (Erkan-ı Harbiye Mektebi)
Harp Akademisi‘nde aldığı kurmay eğitimi, Mustafa Kemal Atatürk’ü tam anlamıyla bir askeri lider haline getirdi. Arkadaşları ile birlikte burada “istibdat rejimi”ni eleştiren el yazısı bir gazete çıkararak düşüncelerini ifade etmiştir. 1905’te kurmay yüzbaşı olarak mezun olan Mustafa Kemal, ilk görev yeri olan Şam‘a atandı. Bu dönemde Vatan ve Hürriyet Cemiyeti‘ni kurarak Osmanlı’nın parçalanmaması için çalışmalar yürüttü.